-
Gregor Mendelek XIX. mendean ilarren herentziari buruz egindako esperimentuekin gertatu zen, nahiz eta bere lana XX. mendearen hasiera arte ez zen aitortua izan. -
Mendelen Legeak, herentziazko ezaugarrien transmisio partikulatua ezartzen dutenak, frogatuak eta baieztatuak izan ziren 1900. urtean bere lana berr Diberzituz hiru zientzialarik: Hugo de Vries, Carl Correns eta Erich von Tschermak-ek. Mendelen legeek ezaugarri hereditarioen banaketa eta konbinazioaren patroiak azaltzen dituzte, sortzaileetatik ondorengoetara. -
Griffith-en behaketek frogatu zuten bakterioek informazio genetikoa transferitzeko gai direla, eta printzipio eraldatzaile ezezagun bat herentziaren eramailea zela iradoki zuten. -
Chargaff-en arauak bi puntu garrantzitsu ezarri zituen: lehenik, Adenina (A) eta Timina (T) kopuruak berdinak direla, eta Guanina (G) eta Zitosina (C) kopuruak ere berdinak direla ADN molekula batean; eta bigarrenik, oinarri hauen arteko erlazioa espezie bakoitzaren araberakoa da. -
Beadle eta Tatum-ek "Un Gen-Una Enzima" hipotesia proposatu zuten, genearen funtzioa (oinarrizko herentzia-unitatea) eta erreakzio biokimikoak zuzenean lotuz. Beraien esperimentuek frogatu zuten gene bakoitzak entzima espezifiko baten ekoizpena gidatzen duela, eta horrela fenotipoa kontrolatzen duela. -
DNAaren aurkikuntza Miescherrek hasi zuen 1869an "nukleina" isolatzean, material genetikoaren osagai kimikoa aurkituz. Ondoren, 1944an, Avery, MacLeod eta McCarty-k frogatu zuten molekula hori zela informazio genetikoaren benetako eramailea. -
Rosalind Franklin-en ekarpena X izpien difrakzioan oinarritu zen; hark lortu zuen, besteak beste, "51. argazkia" , DNAk helize egitura zuela eta baseak barrura begira zeudela erakusten zuen irudi argia. Argazki hori izan zen Watson eta Crick-ek helize bikoitzaren eredua eraikitzeko erabili zuten froga nagusietako bat. -
Linus Pauling (1954ko Nobel Saria irabazi zuena) ezaguna da batez ere proteinen egitura sekundarioak (alfa-helizea eta beta-orria) proposatzeagatik, nahiz eta ADNaren helize hirukoitzaren eredu okerra proposatu. Frederick Sanger-ek, berriz (Bi Nobel Sari irabazi dituela), intsulinaren aminoazido-sekuentzia zehaztu zuen lehenik, eta gero ADNaren sekuentziazio-metodoa garatu zuen (Sanger metodoa), genomika modernoaren oinarria izan zena. -
Alfred Hershey eta Martha Chasen esperimentuek behin betiko frogatu zuten DNAa (eta ez proteina) zela material genetikoa, Fosforo-32 eta Azufre-35 isotopo erradioaktiboak erabiliz, DNA eta proteinak bereizita markatzeko. Ikusi zuten P³²(ADN) soilik sartzen zela bakterioetan, birusak sortzeko aginduak emane -
Watson eta Crick-ek DNAaren helize bikoitzaren eredua proposatu zuten, Chargaff-en arauak eta Franklin-en X izpien datuak uztartuz. Eredu horrek frogatu zuen DNAk nola gordetzen duen informazioa (base-sekuentziaren bidez) eta nola den gai bere burua kopiatzeko (kateen arteko base-parekatze osagarriaren bidez). Honen ondorioz, Nobel Saria eman zieten baina Watsoni kendu zioten arrazistatzat hartuz. -
Meselson eta Stahl-en esperimentuak erabili zituen nitrogeno isotopo astuna (¹⁵N) eta zentrifugazioa frogatzeko ADNaren erreplikazioa erdi-kontserbakorra dela: DNA molekula berri bakoitzak kate zahar bat eta kate berri bat edukitzen ditu. -
Crickek adierazi zuen, Dogma Zentralak informazio genetikoaren fluxua deskribatzen duela: DNAtik proteinara, bizitzarako funtsezkoa den prozesua. Lehenik, DNAa erreplikatu (bere burua kopiatu) egiten da herentziarako, eta transkribatu egiten da RNA mezulari (RNAm) bihurtuz, gene bat adierazteko. Azkenik, RNAm erribosometan itzultzen da, non bere base-kodea proteina funtzional bat osatzen duten aminoazido-sekuentzia bihurtzen den. -
Elizabeth Blackburn biologo molekularrak telomeroak kromosomen muturrak eta telomerasa izeneko entzima aurkitu zituen (Carol Greiderrekin). Bere lanak funtsezkoa izan zen ulertzeko nola eragiten duten telomeroen luzerak eta telomerasaren jarduerak zahartze zelularrean eta minbiziaren garapenean, eta horregatik Nobel Saria jaso zuen 2009an. -
Nazioarteko ikerketa-ahalegin handiena izan zen, gizakiaren ADNaren oinarri kimikoen sekuentzia osoa zehaztea eta giza-gene guztiak identifikatzea helburu zuena. Proiektu honi esker, genomikaren aroa hasi zen, eta funtsezko oinarria jarri zuen medikuntza pertsonalizatu eta gaixotasun genetikoen ikerketarako.