-
Period: to
Ondorengotza gerra
Espainiako Ondorengotza Gerra Filipe V.a Borboikoaren eta Karlos artxidukearen artean izan zen Espainiako tronua lortzeko. -
Karlos artxidukea enperadore bihurtu.
Karlos VI.a Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadore bihurtu zen, Espainiako tronua lortzeko borroka egiten ari zela. -
Period: to
Utrechteko ituna
Akordio honek Espainiako Ondorengotza Gerra amaitu zuen. Filipe V.a Espainiako errege izatea onartu zen, baina Espainiak lurralde batzuk galdu zituen, hala nola Gibraltar eta Menorca.
Hemen dago bideoa ikusteko esteka:https://youtu.be/9DqQQ_keU_M?si=PCPYNHE8Kz0Se699 -
Luis XVI. exekuzioa
Frantziako Iraultzaren garaian, Luis XVI.a gillotinan exekutatu zuten, monarkiaren amaiera ekarriz eta Errepublika aldarrikatuz. -
Trafalgarreko gudua
Espainia eta Frantziaren itsas armada Nelson almirante britainiarraren aurka borrokatu zen. Britainia Handiak garaipena lortu zuen, Espainiaren itsas nagusitasuna amaituz. -
Fontainebleauko ituna
Espainiak eta Frantziak Portugal banatzeko ituna sinatu zuten, baina Napoleonek Espainia inbaditzeko erabili zuen. -
Aranjuezko matxinada
Herritarrek Karlos IV.aren ministro Godoy boteretik kendu zuten, eta Karlos IV.ak abdikatu behar izan zuen. -
Period: to
Espainia Ameriketan zuten kolonien independentzia
Espainiako koloniek independentzia lortu zuten, gehienak Simón Bolívar eta José de San Martín bezalako buruzagien eskutik. -
Period: to
Indenpendientzia gerra
Espainiako herritarrek eta gerrillek Frantziako armadaren aurka borrokatu zuten Napoleonen okupazioari aurre egiteko. -
Monarkia konstituzionala
1812ko Cadizko Konstituzioarekin, Espainian monarkia konstituzionala ezarri zen, absolutismoaren aurkako lehen pausoa izan zen. -
Period: to
Sei urteko absolutista
Fernando VII.ak absolutismoa berrezarri zuen, 1812ko Konstituzioa indargabetuz. -
Period: to
Hiru urteko liberala
Riegoren altxamenduak Fernando VII.a Konstituzioa berriz onartzera behartu zuen, baina Frantziako armadak matxinada zapaldu zuen. -
Period: to
Hamarkada doilorra
Fernando VII.aren absolutismo garai gogorra izan zen, matxinadak eta errepresio politikoarekin. -
Period: to
Lehen Kardistaldia
Isabel II.ren eta Karlos Maria Isidro infantearen aldekoen arteko gerra zibil bat izan zen Espainiako tronua lortzeko. -
Errege estatua aldarrikatu
Isabel II.ren aldekoek liberalismoa ezartzeko urratsak egin zituzten. -
Konstituzioa onetsi
Konstituzio liberal berri bat onartu zen, monarkia konstituzionala sendotuz. -
Gloriosa iraultza eta Isabel II. tronutik kendu
1868ko iraultza militar batek Isabel II. erbestera bidali zuen eta monarkia erori zen. -
Konstituioa aldarrikatu
Monarkia demokratikoa ezarri zen, eta konstituzio berri bat idatzi zen. -
Period: to
Monarkia demokratikoa
Amadeo I.a Saboiakoa Espainiako errege bihurtu zen, baina bere agintaldia laburra izan zen. -
Errepublika federala
Espainiako Lehen Errepublika aldarrikatu zen, baina egonkortasunik gabe. -
Alfonso eta Isabel II. semea espainiako erregeak aldarrikatu
Borboien monarkia berrezarri zen, Alfonso XII.aren eskutik. -
Direktorio errepublikoa
Errepublika desegiten hasi zen, eta militarrek boterea hartu zuten monarkia berrezartzeko. -
Konstituzioa
1876ko Konstituzioa onartu zen, monarkia konstituzionala sendotuz. -
Alfonso XII heriotza
Alfonso XII.a hil zen, eta bere seme Alfonso XIII.a Espainiako errege bihurtu zen. -
Period: to
Faubismoa
Kolore bizi eta puruen erabileran oinarritzen da, marrazkiaren eta perspektibaren arau tradizionalak baztertuz. Artistak askatasun osoz adierazten dira, margolanek emozio eta indar handia izatea bilatuz. Mugimenduak ez zuen iraupen luzea izan, baina arte modernoan eragin handia izan zuen. • Artista nagusiak: Henri Matisse (La joie de vivre), André Derain, Maurice de Vlaminck. -
Period: to
Espresionismoa
Barne emozioak eta sentimenduak adierazten ditu, batzuetan ikuslearengan eragin dramatikoa bilatuz. Kolore bizien erabilera, irudien deformazioa eta trazatu indartsua ohikoak dira. Alemanian indar handia izan zuen, eta gizartearen eta gizakiaren alde ilunak aztertzen zituen. • Artista nagusiak: Edvard Munch (El grito), Egon Schiele, Ernst Ludwig Kirchner. -
Period: to
Kubismoa
Errealitatea forma geometrikoetan zatitzen du eta objektuak ikuspegi ezberdinetatik erakusten ditu aldi berean. Kubismo analitikoan irudiak ia abstraktu bihurtzen dira, eta kubismo sintetikoan collagea sartzen da. Mugimendu honek perspektiba tradizionala hautsi eta arte modernoaren oinarriak ezarri zituen. • Artista nagusiak: Pablo Picasso (Les Demoiselles d’Avignon), Georges Braque, Juan Gris. -
Period: to
Futurismoa
Industria, teknologia eta abiadura goraipatzen ditu. Forma dinamikoak, irudien errepikapenak eta mugimendua adierazteko lerro energetikoak erabiltzen ditu. Tradizioarekiko haustura bilatzen du, eta gerraren eta aurrerapenaren balioak azpimarratzen ditu. • Artista nagusiak: Umberto Boccioni (Formak jarraikortasun batean), Giacomo Balla, Gino Severini. -
Period: to
Dadaismoa
Lehen Mundu Gerraren aurkako erreakzio bezala sortu zen mugimendua da. Artea absurdora eta irrazionaltasunera eramaten du, tradizio guztiak zalantzan jarriz. Ohiko teknikak baztertu eta collagea, fotomuntaketa eta “ready-made” objektuak erabiltzen ditu. Helburua ez da edertasuna sortzea, baizik eta gizartea probokatzea eta artearen mugak gainditzea. • Artista nagusiak: Marcel Duchamp (Fountain), Hugo Ball, Tristan Tzara. -
Surrealismoa (1924-1950)
Inkontzientea, ametsak eta irudimenaren boterea lantzen ditu. Errealitate eta irrealitatea nahasten dira. Automatismoa eta irudi sinbolikoak erabiltzen dira.
• Artista nagusiak: Salvador Dalí (La persistencia de la memoria), René Magritte, Max Ernst. "Denboraren Iraunkortasuna" aukeratu dut, surrealismoaren adibide ikonikoenetakoa delako.
Bertan, denboraren iragankortasuna eta misterioa amets giro batean uztartzen dira, amesgaizto kutsu bat sortuz. Horregatik erakartzen nau hainbeste.