-
1480
Bernat Etxepare
1480 inguruan jaio egin zen Donibane Garazin (Nafarroa) -
1543
Bernat Etxepare
XVI. Mendeko poeta izan zen, euskaraz argitaratutako eta imprimatutako lehen liburuaren poeta da: Linguage Vasconum Primitae 1543an.
Liburuan euskara aldarrikatzen du eta hainbat poema erlijioso agertzen dira. -
1545
Bernat Etxepare
1545ean hil egin zen. -
1556
Pedro de Axular
Urdazubin jaio zen Nafarroan. XVII. mendeko idazle eta apaiz ospetsua izan zen. -
Pedro de Axular
Gero liburua idatzi zuen, euskal prosaren maisu lana. Bertan bizitzako gauza garrantzitsuak atzeratzearen ondorioak jorratu zituen. -
Pedro de Axular
Sara Lapurdin hil zen. -
Joanes Etxeberri
Sara Lapurdin jaio zen. Lexikografo eta idazle erlijiosoa izan zen. Elizarako erabiltzeko liburua eta euskararen lehen hiztegietako bat daude bere lan nagusien artean. -
Joanes Etxeberri
Azkoitian hil egin zen. -
Bizenta Mogel Elgezabal
Azkoitian jaio zen 1782ko ekainaren 6an. Bere aita hil zenean bere anaiarekin bizitzera joan zen. Emakume aintzindaria izan zen euskaraz idazten. Idazleaz gain irakaslea izan zen eta haurrei irakurtzen eta idazten irakasten zien. Lehen emakume euskal idazlea izateak bide berriak ireki zituen emakumeen parte-hartze literarioan. -
Bizenta Mogel Elgezabal
1804an argitaratu zuen bere lan nagusia: Ipuin onak izeneko ipuin bilduma. -
Luis Luziano Bonaparte
Grimley Erresuma Batuan jaio zen. Hizkuntzalaria eta filologo frantzesa izan zen. Europako hizkuntzen azterketa konparatiboak egiten aritu zen eta hizkuntza biziak metodo zorrotzekin aztertu zituen lehen filologoetako bat izan zen, konparazio linguistikoaren bidez. -
Bizenta Mogel Elgezabl
1854ko irailaren 29an hil zen Abandon Bilbo -
Arturo Kanpion
Iruñean jaio zen. Nafarra, idazlea, euskalaria, abokatua, historialaria eta politikaria izan zen. Euskaltzaindiaren fundatzaileetako bat izan zen eta euskaltzaion osoa. -
Luis Luziano Bonaparte
Euskalkien lehen sailkapen zientifikoa egin zuen eta mapa baten bidez eman zuen argitara: Carte des sept provinces basques. -
Sabino Arana
Abando Bilbon jaio zen. Bizkaitarra, politikaria eta euskalaria izan zen. Euskararen eragile nagusia izan zen bere garaian. Euskara galtzen ari zela egiaztatu zuen eta etxekoak zirela errudunak. Aranak euskalduntasunak abertzelatasuanari lotu zion. Hitz berri ugari asmatu zituen, hitz horiek guztiek Sabinismo izena hartzen dute. -
Arturo Kanpion
Nafarroa garaian Nafarroako Euskara Elkargoa eta haren Revista Euskara agerkaria sortzen lagundu zuen, eta Eusko Ikaskuntzako ohorezko presidentea izan zen. -
Arturo Kanpion
Gramatica de los cuatro dialectos literarios de la lengua euskara liburu handia idatzi zuen. -
Bakea Ziganda
Iruñean jaio zen. Irakaslea izan zen eta bere bizitza osoa hezkuntzari eskaini zion. Bere lana hezkuntza arloan oinarritu zen, haurrak euskaraz heztea helburua hartuta. Bere ekarpenari ezker euskara eta euskal kultura bizirik mantendu ziren Nafarroko haur eskolen artean. -
Luis Luziano Bonaparte
Fano Italian hil zen. -
Sabino Arana
Sabino Arana 1895ean EAJ sortu egin zuen. Sortu zuen Euskal Herriaren independentzia eta euskal nortasuna defendatzeko. Gaur egun oraindik mantentzen den alderdi politiko bat da. -
Sabino Arana
Pedernalesen hil zen. -
Elbira Zipitria
Zumaian jaio zen. Andereñeoa izan zen, ikastolen sortzailea, euskararen sustatzailea eta emakumeak baztertzearen kontrako borrokalaria. Gerra zibilaren ondoren hezkuntza ofizialetik kanpo jardun behar izan zuen, frankismoaren debekuengaitik. Franco garaian euskara debekatuta zegoen eskola-sistemetan eta Zipitriak bide alternatiboak bilatu zituen euskara irakasteko. -
Arturo Kanpion
Iruñean hil egin zen. -
Bakea Ziganda
1950eko hamarkadan Iruñeako lehen eskola sortu zuen, Paz de Ziganda ikastola izenarekin ezagutzen dena gaur egun. -
Bakea Ziganda
Iruñean hil zen. -
Elbira Zipitria
Donostian hil zen.