-
1350
De drukpers
Door de uitvinding van de drukpers hoeven boeken niet langer overgeschreven te worden waardoor het werk makkelijker en sneller gaat. -
Period: 1384 to 1464
Bourgondische tijd
Onder leiding van Filips de Stoute horen de Nederlandse gewesten bij het Franse Bourgondië -
1440
David van Donatello
De beeldhouwer Donatello maakt dit levensgrote en echte bronzen standbeeld van de Bijbelse koning David. -
1441
Afrikaanse expedities
De Portugees Hendrik de Zeevaarder geeft opdracht tot het verkennen van de Afrikaanse kust. -
1450
Gutenbergbijbel
Johannes Gutenberg weet voor het eerst de Bijbel machinaal te kopiëren. -
1453
Val van Constantinopel
De Turken veroveren Constantinopel waarmee een eind komt aan het Oost-Romeinse Rijk. -
1460
De geseling van Christus wordt geschilderd door Piero della Francesca
In dit schilderij staan mensen op de voorgrond en staat Christus op de achtergrond. De in perspectief getekende ruimte gaat terug op de Grieks-Romeinse architectuur. Kenmerkend aspect: het veranderend mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling. -
Period: 1464 to 1477
Staten-Generaal
De gezamenlijke vergadering van vertegenwoordigers van de Nederlandse gewesten komt voor het eerst bijeen -
Period: 1477 to 1516
Groot Privilege
Maria van Bourgondië geeft de Nederlandse gewesten meer vrijheid en invloed -
1488
Kaap de Goede Hoop
Bartolomeu Dias weet langs de kust van Afrika te varen tot aan Kaap de Goede Hoop (Zuid-Afrika). -
1492
Ontdekking van Amerika
Columbus maakt via het westen een reis richting India, maar komt daardoor in Amerika uit. -
1494
Verdrag van Tordesillas
De Spanjaarden en Portugezen verdelen onderling de wereld. -
1498
Vasco da Gama in India
Vasco da Gama weet de ronding om Afrika compleet te maken waarmee hij een zeeroute naar Azië heeft ontdekt. -
1511
Lof der zotheid
Erasmus schrijft het boek 'Lof der zotheid' waarin hij kritiek heeft op de samenleving. -
1511
Verovering van Cuba
Diego Velázquez verovert Cuba voor de Spaanse koning. -
1512
Gewelf van de sixtijnse kapel
In 1512 wordt de sixtijnse kapel voltooid. Michelangelo bedenkt en beschildert het gewelf met scènes uit de Bijbel. -
1516
Koning Karel V
Karel V wordt gekroond tot koning van Spanje. -
1517
95 stellingen
Maarten Luther presenteert zijn kritiek op de kerk in 95 stellingen -
1520
Keizer Karel V
Karel V wordt gekroond tot Duits keizer -
1521
Rijksdag in Worms: Maarten Luther wordt in de ban gedaan door de keizer Karel V in Worms
Schoolprent van Johan Isings (1884-1977). De Rijksdag van Worms was door Karel V georganiseerd om te overleggen over Maarten Luther en zijn volgelingen. Als resultaat werd Luther in de ban gedaan. Al eerder was de Duitse monnik Luther vanwege zijn kritiek op de katholieke kerk en de paus uit de kerk gezet. Een scheuring in de christelijke kerk is daarmee een feit. Kenmerkend aspect: de protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had. -
1521
Verovering van Aztekenrijk
Hernán Cortés verovert na twee jaar het miljoenenrijk van de Azteken. -
Period: 1522 to 1534
Lutherbijbel
Luther vertaalt de Bijbel naar het Duits zodat ook gewone Duitsers de Bijbel kunnen lezen -
1536
Wereldkaart gemaakt door Oronce Finé met daarop het continent Amerika
De wereldkaart van Oronce Finé laat de wereld zien als twee halve cirkels die schijnbaar een hart vormen, met daarop onder andere het pas ontdekte continent Amerika. Kenmerkend aspect: het begin van de Europese overzeese expansie. -
1550
Giorgio Vasari schrijft over Michelangelo als de volmaakte kunstenaar.
Het beeldhouwwerk ‘David’ van Michelangelo (1474-1564) staat bekend als volmaakt, zeker voor tijdgenoten als de schrijver en kunstkenner Giorgio Vasari (1511-1574). Kenmerkend aspect: de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid. -
Period: 1550 to 1555
Bloedplakkaat
Karel V vaardigt een eerste bloedplakkaat uit: een verordening om protestanten wegens ketterij fel te vervolgen -
1555
Godsdienstvrede van Augsburg
Karel V moet toestaan dat Duitse vorsten zelf mogen beslissen welke religie zij opleggen in hun eigen gebied. -
Period: 1555 to 1566
Filips II, koning van Spanje, landsheer der Nederlanden
Karel V treedt af als koning van Spanje en wordt ook in de Nederlanden door zijn zoon Filips II opgevolgd -
1566
Smeekschrift der edelen
Margaretha van Parma ontvangt een plechtig verzoek tot versoepeling van de behandeling van protestanten -
Period: 1566 to 1567
Beeldenstorm
Vanuit het zuiden van de Nederlanden raast een calvinistische storm over de gewesten die katholieke kerken en kloosters vernielt -
1567
Alva komt naar de Nederlanden nadat daar katholieke kerken zijn vernield
Tekening over de komst van Alva naar de Nederlanden uit Adriaen Valerius’ Nederlandtsche Gedenck-Clanck (1626). Kenmerkend aspect: het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat. -
Period: 1567 to 1568
Hertog van Alva
Als reactie op de beeldenstorm stuurt Filips II zijn beste generaal Alva naar de Nederlanden om orde op zaken te stellen -
Period: 1568 to
Nederlandse opstand
De Nederlandse gewesten komen in 1568 officieel in verzet tegen Alva, waarmee de Nederlandse Opstand (80-jarige oorlog) begint. Met de vrede van Münster in 1648 komt daar pas een einde aan -
1572
Den Briel
De watergeuzen nemen als eerste stad in de Nederlanden Den Briel -
Period: 1572 to 1576
Samenwerking van de gewesten
Nederlandse gewesten besluiten te gaan samenwerken onder leiding van Willem van Oranje -
Period: 1579 to 1581
Splitsing van Nederland
De Nederlanden splitsen zich op. De noordelijke gewesten blijven vechten tegen de Spanjaarden, de zuidelijke gewesten verzoenen zich met Spanje
Unies van Utrecht en Atrecht -
Period: 1581 to
Plakkaat van Verlatinghe
De noordelijke gewesten verklaren dat zij Filips II niet langer beschouwen als staatshoofd -
Moord op Willem van Oranje
Balthasar Gerards vermoordt Willem van Oranje in Delft -
Spaanse Armada
Een storm en de Engelsen weten de Spaanse Armada te verslaan. Slechts enkele schepen van de vloot keren terug in Spanje -
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
De zeven noordelijke gewesten besluiten één staat te worden. Zij worden een republiek: een land zonder vorst -
Edict van Nantes
Koning Hendrik IV van Frankrijk vaardigt het edict van Nantes uit waarbij de Franse protestanten godsdienstvrijheid wordt gegund -
Willem Barentsz vaart richting de Noordpool
Willem Barentsz probeert via het noorden een nieuwe zeeroute naar India te vinden. -
Period: to
Twaalfjarig Bestand
De Republiek en Spanje sluiten een wapenstilstand die twaalf jaar zal duren -
Johan van Oldenbarnevelt gedood
Johan van Oldenbarnevelt wordt wegens landverraad veroordeeld en ter dood gebracht -
Uitvinding telescoop
Galileo Galileï vindt de telescoop uit waarmee hij het heelal kan onderzoeken. -
Statenvertaling
De Nederlandse Statenvertaling komt uit, zodat de Nederlanders de Bijbel in hun eigen taal kunnen lezen -
Vrede van Münster
De vrede van Münster maakt na tachtig jaar een eind aan de Nederlandse opstand