ANTZINAKO ERREGIMENA ETA IRAULTZAK

Antzinako Erregimena (1700-1800)

Nov 1, 1700

Ekonomia eta politika harreman multzoa

Ezaugarriak:

Nov 1, 1700

1.-Estamentuzko gizartea
2.-Ekonomia-sistemaren oinarria
3.-Monarkia absolutua

Estamentuzko gizartea

Nov 1, 1700

Giza-antolaketa bat da
2 ezaugarri ditu:
Inmobilismo bertikala
Pribilegioak egotea

Egoerak

Nov 1, 1700

Nobleak: Jabetza asko zuten pertsonak ziren eta diru asko jasotzen zuten.
Kleroak: Familia nobleetako seme gazteenak opsatzen zuten.
Nekazariak: ahalmen gutxiko pertsonak ziren

Lehen sektorearen nagusitasuna

Nov 1, 1700

Maiorazkoak
Esku mortuak: kleroen lurrak

Industri eta Merkataritza

Nov 1, 1700

1.-Industria: monarkek bultzatu zuten (gremioek)
2.-Merkataritza:Europa eta Amerikaren arteko trukeengarapenari esker sortu zen

Europaren absolutismoa

Nov 1, 1700

Politika-sistema bat zen. Bossuet-eren eta Hobbs-en ideietan oinarritzen zen.
Ekonomian, merkantilismoa zen absolutismoaren oinarria, Jean Colbertek garatu zuen.

Ingalaterrako parlamentarismoa

Nov 1, 1700

Erregearen eta burgesiaren arteko gatazkak 1642ko eta 1688ko iraultzak eragin zituen. Iraultzaren ondorioz, parlamentuzko monarkia gailendu zen.
Politika-sistema berri horren oinarriz, legea monarkaren gainetik zegoen; Eskubideen Aldarrikapena(1689).

Oinarri teorikoa:

Nov 1, 1700

John Lockek zehaztu zituen oinarrizko printzipio hauek:
Askatasuna
Berdinatsuna
Jabetza

Ilustrazioa

Nov 1, 1700

XVIII.mendean garatutako mugimendua.
Mungimendu honek, pentsamolde berri bat ekarri zuen:
1.-Arrazoimena
2.-Eskubide naturalak
3.-Tolerantziak

Despotismo ilustratua

Nov 1, 1700

Monarkia absolutuak ideia ilustratuak aplikatzean sorturiko politika-sistemari deitzen zaio.

AMERIKAKO IRAULTZA

Nov 1, 1775

Gatazkaren jatorria

Nov 1, 1775

Kolonoen eta Britaniar Handiaren artean ekonomia-sistemarengaitik gatazka bat sortzen da. Ekonomia gatazka sortuta zergen gatazka bat sortzen da,(1764tik 1766ra)

Independentzia Gerra(1775-1783)

Nov 1, 1775

https://www.youtube.com/watch?v=bbX7ekWGKNQ1776an, Virginiako Eskubideen Aldarrikapena idatzi zuten.
1783an, Versaillesko Bakea.

Ondorioa

Nov 1, 1787

Amerikako lehen konstituzioa, 1787an idatzi zen.

FRANTZIAKO IRAULTZA

Nov 1, 1789

https://www.youtube.com/watch?v=WYZPKfORXXkArazoak:
1.-Estamentuzko gizartea: nobleak eta kleroak zuten pribilegioak.
2.-Ekonomia-krisia:1780tik 1789ra, krisia zegoen etengabe.
3.-Ogasunen defizita: Krisiaren alderdia.
4.-Politika krisia: Luis XVI.a babesa galtzen hasi zen.

Iraultzaren hasiera

Nov 1, 1789

Uztailean, hirugarren estatuko ordezkariek Asanblea Nazionala eratu zen.

Asanbleak (1789-1792)

Nov 1, 1789

Asanblea konstituzionala(1789-1791)
1789an, eskubide feudalen aboliziorako dekretua idatzi zuten.
Urteak igarota, 1791ko Konstituzioa idatzi zuten.
1.-Subiranotasun nazionala
2.-Botereen banaketa
3.-Sufragio zentzitarioa
4.-Administrazioaren deszentralizazioa

INDUSTRIA IRAULTZA

Nov 1, 1790

Lehen industria irautzak 1850etik 1865era iraun zuen.
Ezaugarriak:
2.-Heriotza-tasa murriztu:
-Medikua(txertoak)
-Elikagai gehiago
-Gerra
-Teknikak hobetu
-Kontsumoak gora (Demografia iraultzaren ondorioz)

XVIII.mendeko Nekazaritza-Hedapena

Nov 1, 1790

Nekazaritza teknikak hobetu:
-Norflok sistema
-Lurgorririk ez
-4urteko txandaketa
-Ongarri kimikoak(ondorioak;eskulan sobera, kapitalaren pilaketa) Teknikak hobetu baino lehenago:
-Makinaria "toskoa"
-Burdinezko goldea
-Ureztatze sistema Abeltzaintzaren estaboluzioa:
-Abereak igo
-Okel gehiago

Pentsamolde berria

Nov 1, 1790

-Liberalismo ekonomikoa
-Ekimen pribatuak
-Etekina
-Berrikuntzak
-Inbertitu

Britaniar Handia

Nov 1, 1790

XVIII.mendean.
Mentalizazioa:
-Ekimena bultzatu
-Monarkia parlametarioa
-Burgesia aktiboa
-Komunikazioak: ibaietako kanala
-Kapitala: merkataritza
-Lehengaiak: Kolonoetatik

Asanbleak (1789-1792)

Nov 1, 1791

Asanblea Legegilea (1791-1792)
Goi-burgesiaren helburuak nagusitu ziren.

Konbentzio Girondinoa(1792-1793)

Nov 1, 1792

Konbentzio nazionala, girondinoak eta menditarrak kontrolatu zuten.
Gerra deklaratu zioten Frantziari, eta Lehen koalizioa eratu zuten: La vendee eskualdean.

Menditarren Konbentzioa eta Izualdia(1793-1794)

Nov 1, 1793

Robespierrek zuzenduta, boterea berenganatu zuten, 1793an.
Robespierrek diktadore gisa jokatu zuen, botere guztiak berenganatu baitzituen.

Direktorioa eta Iraultzaren amaiera (1795-1799)

Nov 1, 1795

II.Konstituzioa idatzi zuten.
Matxinada bat egin zen eta Napoleon Bonapartek, matxinada menperatu zuen.

Liberalismo iraultzailea

Nov 1, 1800

Plitika-ideologia zenbait ilustratu garrantzitsuak adierazi zuten: Montesquieuk eta Rousseauk.

Liberalismo ekonomikoa

Nov 1, 1800

Ekonomia-askatasunaren printzipioa nagusi izatea nahi zuten.
Printzipioak:
1.-Gremioak desagerraztea
2.-Estatuak ezin izango zuen esku hartu ekonomian, muga-zergen bidez;librekanbismoa.

NAPOLEON

Nov 1, 1800

Blokeo kontinentala ezarri zuen Britaniar Handiaren aurka.
1.-Italia inbaditu zuen 1800ean.
2.-Espainia inbaditu zuen 1808an.
3.-Errusia inbaditu zuen 1812an.
4.-Waterloo garaitu zuen 1815ean.

BERREZARKUNTZA

Nov 1, 1815

Vienako Biltzarra:
Viena biltzarra ezarri zenean, aldaketa batzuk egon ziren:
1.-Estatu tapoi
2.-Austriak, Prusiak eta Errusiak zenbait lurralde berenganatu.
3.-Frantziako iraultza aurreko mugetara itzuli zen.