-
-
We, the people
democratisch
more perfect union -
derde stand Staten-Generaal samengeroepen door economische, financiële en politieke crisis
stemming per stand, maar burgerij met veel meer -
Sieyès, Mirabeau, Robespierre niet echt radicaal
monarchie behouden als uitvoerende macht
assemblée législative = wetgevende macht, gekozen door cijnskiesrecht
tijdelijk verkozen rechters
jurysysteem
doodstraf behouden (guillotine, snel)
veralgemening gevangenisstraf
advocatuur afgeschaft
kroondomeinen, kerkgoederen en gemene gronden verkocht -
-
niet uit elkaar tot grondwet is afgekondigd
-
Parijse stadsmilities
symbolische aanval
gevangenis met weinig politieke gevangenen Franse nationale feestdag -
L'assemblée nationale détruit entièrement le régime féodal
leenman wordt volle eigenaar -
fundamentele rechten en vrijheden
17 artikelen
gelijkheidsbeginsel, vrijheid van meningsuiting, waarborgen strafproces, legaliteitsbeginsel, scheiding der machten -
fundamentele vrijheden en rechten
tweede luik grondwet, aanvulling Constitution -
vrijheid handel en arbeid
afschaffing gilden
geen voorrechten voor beroepsverenigingen -
verbiedt vakbonden en beroepsverenigingen
coalitieverbod -
inspiratie bij Bill of Rights van Virginia
Verlichtingsdenken
Anglo-Amerikaanse constitutionele traditie -
Jacobijnen: Robespierre, Marat, Danton
door buitenlandse dreiging en vreemde rol koning republiek + executie Lodewijk XVI
tegen monarchie en Kerk
goederen gevluchte adel (émigrés) verkocht + sociaal herverdeeld
bestuurslijnen manu militari afgedwongen
veel onrust dictatoriale comités: Comité du salut public, Comité de sûreté génerale -
-
1793 = jaar I
Gregoriaanse kalender te kerkelijk -
zeer revolutionair
recht op onderwijs en onderstand, algemeen stemrecht nooit toegepast -
5 directeurs als uitvoerende macht (1 per jaar vervangen), o.a. Sieyès
situatie blijft onstabiel
bicameralisme: Conseil des Cinq-cents en Conseil des Anciens (enkel leeftijd verschilt, getrapt cijnskiesrecht)
buitenlandse veroveringen
priestervervolgingen -
Verklaring van de plichten van de mens en de burger
gematigd -
Frans recht ook in Zuidelijke Nederlanden ingevoerd
9 départements –> huidige provincies -
brumaire = maand in Jacobijnse kalender
Napoleon grijpt macht
drie consuls, Napoleon eerste -
Napoléon, Lebrun, de Cambacérès
benoemde rechters
sterke leidersfiguur Napoleon, militair en uitvoerende macht
later Napoleon consul voor het leven, aanvankelijk voor 10 jaar
rust
Kerk weer maatschappelijke rol
nieuwe wetboeken -
symbolisch einde Franse revolutie
macht aan consuls, vooral eerste -
- vredegerechten
- rechtbanken van eerste aanleg (burgerlijke en correctionele)
- assissenhoven verfransing
-
Pius VII
Kerk weer maatschappelijke rol
geldt nog in België -
Napoléon consul voor het leven
-
ook Code Napoléon genoemd
geldt nog in België (Oud BW)
private eigendom patriarchaal gezin belangrijkste
Portalis, de Maleville
pogingen van Cambacérès tijdens onrust -
Napoléon Bonaparte keizer
bonapartisme: aanbidding militair sterke leider als ordehersteller natie (~ caesarisme) -
-
-
-
-
Napoléon definitief verslagen
-
consitutionele monarchie
Lodewijk XVIII
bicameralisme
parlementair verantwoordelijke ministers -
Louis-Philippe
beperkte macht
sterke laïcisering
Charte constitutionnelle heeft directe invloed op Belgische Grondwet
liberale julirevolutie: invloed op Belgische revolutie -
Charles-Louis Napoléon
algemeen kiesrecht -
Napoléon III
-
Commune van Parijs (socialistisch
Gambetta, Thiers
protocollaire president, septinnat
grondwet in 1875
bicameralisme
1905 scheiding kerk en staat -
Vichyregering
Pétain
Loi constitutionnelle
meewerking met Nazi-Duitsland en fascisme
Mitterand, Papon (oorlog) -
na bevrijding
Loi constitutionnelle
Charles de Gaulle -
dekolonisatie (Indochinese en Algerijnse gebieden)
Europese integratie: Schuman, Monnet -
sterke president (De Gaulle, Mitterand, Macron)
septennat –> quinquennat
cohabitation: parlement en president tegengestelde politieke kant
bicameralisme: Assemblée nationale, Sénat