Sociale zekerheid en de verzorgingsstaat

  • Begin tijdlijn

  • Period: to

    Armoede en liefdadigheid

  • Liberalen in regering

    Sinds 1848 zaten de liberalen in de regering en bepaalden dus het beleid
  • Armenwet

    Het parlement nam de Armenwet aan. Dit is belangrijk voor de tijdlijn omdat de Armenwet regelde dat liefdadigheidsinstellingen voor de armen moesten zorgen. Voorheen was dit niet zo.
  • Industrialisatie

    Na 1870 kwam in veel Nederlandse steden de industrialisatie op gang
  • De sociale kwestie

    De discussie over de vraag wat de overheid moest doen aan de armoede en de ongelijkheid heet de sociale kwestie.
  • Period: to

    Industrialisatie

    In deze periode kwam de industrialisatie op gang en kwamen veel mensen van het platteland in de stad wonen. Er waren geen regels over arbeidstijden, veiligheid en lonen.
  • Rerum Novarum

    Paus Leo XIII schreef een brief over de sociale ongelijkheid. Die brief heette Rerum Novarum.
  • Period: to

    De eerste sociale wetten

    De eerste sociale wetten werden aangenomen.
  • Leerplichtwet

    In 1901 werd de Leerplichtwet ingevoerd. Deze verplichtte kinderen tussen 6 en 12 jaar om naar school te gaan. Voor sommigen, zoals de kinderen die op een boerderij moesten helpen met de oogst, werd een uitzondering gemaakt. Ook meisjes mochten thuisblijven om voor het gezin te zorgen.
  • Period: to

    Crisis, ellende en vernedering

  • Ongevallenwet

    In 1901 werd de Ongevallenwet ingevoerd. Deze wet regelde dat arbeiders die tijdens het werk een ongeluk kregen, een kleine uitkering kregen.
  • Woningwet

    In 1901 werd de Woningwet ingevoerd. Deze wet zorfde ervoor dat slechte huizen onbewoonbaar werden verklaard. De wet stelde minimale eisen waar een woning aan moest voldoen. Huizen moesten uit meerde kamers bestaan, elke kamer moest een raam hebben en mocht niet te klein zijn. Ook moest elk huis een eigen toilet en waterleiding hebben.
  • Invaliditeitswet, Ouderdomswet en Ziektewet

    In 1913 werd de Invaliditeitswet, Ouderdomswet en Ziektewet ingevoerd. Dit waren verplichte verzekeringen voor loonarbeiders. Bij de Ouderdomswet kregen mensen van 70 jaar en ouder een pensioen. Natuurlijk alleen als je je daar voor verzekerd had.
  • Werkloosheidsbesluit

    In 1917 werd het werkloosheidsbesluit ingevoerd. De overheid gaf geld aan de vakbonden. Deze vakbonden gaven werkloze leden een uitkering. Als je geen lid was, dan was je uitkering lager. De uitkering was veel minder dan het normale loon en een werkloze kreeg hem maar voor 8 weken (dit kon worden verlengd met nog 6 weken).
  • Period: to

    Crisis

    In de jaren '30 verkeerde de wereld in een economische crisis die begonnen was in Amerika. De crisis sloeg over naar Europa, doordat Amerikanen nu veel minder prodcuten kochten van Europese bedrijven. Het aantal werklozen steeg tussen 1929 en halverwege de jaren '30 van 22.000 tot bijna een half miljoen.
  • Period: to

    Nationaal Crisis Comité

    Tussen 1931 en 1936 was er het Nationaal Crisis Comité. Zij hielpen werklozen. Werklozen kregen van dit comité goederen als kleding, schoenen, als aanvulling op hun steunuitkering.
  • Werkverschaffingsprojecten

    De overheid probeerde werklozen aan het werk te helpen met werkverschaffingsprojecten. Dit waren grote projecten zoals de Afsluitdijk.
  • Aanpassingspolitiek

    De regering Colijn besloot in 1934 dat de uitgaven van de Nederlandse overheid moesten worden aangepast aan de inkomsten: de aanpassingspolitiek.
  • Aanpassingspolitiek

    De regering Colijn besloot in 1934 dat de uitgaven van de Nederlandse overheid moesten worden aangepast aan de inkomsten: de aanpassingspolitiek. Met deze politiek wilde de overheid een aantal dingen bereiken:
    - Als de lonen omlaag gaan, worden de Nederlandse producten goedkoper, waardoor de export toeneemt
    - Als de inkomsten en uitgaven gelijk zijn, heeft de overheid geen schuld.
  • Plan van de Arbeid

    De sociaal-democraten kwamen in 1935 met een plan dat de werkgelegenheid moest verbeteren: Plan van de Arbeid
  • Period: to

    Nooit meer armoede

  • Harmoniemodel

    Een samenwerking tussen de overheid, werkgevers en werknemers na de Tweede Wereldoorlog. Het doel was een snel herstel van de economie door de prijzen en lonen laag te houden
  • Werkloosheidswet (WW)

    Deze wet was er voor mensen die werkloos waren geworden. Het grote verschil met het oude Werkloosheidsbesluit was dat de uitkering rechtstreeks aan de mensen werd betaald (dus niet via vakbonden). Een werkloze hoefde ook geen lid van een vakbond meer te zijn om een hogere uitkering te krijgen
  • Verzorgingsstaat

    Vanaf de jaren '50 werd begonnen met het opbouwen van een verzorgingsstaat. De Nederlandse overheid garandeerde iedereen in Nederland een minimuminkomen als hij niet voor zichzelf kan zorgen: er kwam sociale zekerheid.
  • Verzorginsstaat

    Vanaf de jaren '50 werd begonnen met het opbouwen van een verzorginsstaat. De Nederlandse overheid garandeerde iedereen in Nederland een minimuminkomen als hij niet voor zichzelf kon zorgen: er kwam sociale zekerheid.
  • Algemene ouderdomswet (AOW)

    De crisis had er vaak voor gezorgd dat mensen geen geld konden sparen voor hun oude dag. deze wet zorgde ervoor dat alle mensen vanaf 65 jaar een uitkering kregen.
  • Loongolf

    Na jaren van zuinigheid om het land weer op te bouwen, vonden veel mensen halverwege de jaren '60 dat hun salarissen wel omhoog konden. De regering besloot de loonpolitiek los te laten. De lonen stegen zo sterk (sommige wel met 10%) dat men sprak van een loongolf of loonexplosie. De Nederlanders kregen meer geld te besteden. Meer dan alleen nodig was voor hun dagelijkse levensbehoeften. Er werd nu ook geld uitgegeven aan luxe artikelen. Nederland werd een consumptiemaatschappij.
  • Algemene Bijstandswet (ABW)

    De ABW kwam in plaats van de Armenwet uit 1854. Deze wet gold voor iedereen die niet binnen een andere regeling viel en daardoor dus geen inkomen had. Meestal maakten gescheiden moeders en langdurig (meer dna een paar jaar) werklozen gebruik van deze regeling.
  • Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen (WAO)

    Mensen die door ziekte of een ongeval langer dan een jaar niet konden werken, kregen nu een vaste uitkering.
  • Period: to

    De verzorgingsstaat in problemen

  • Einde tijdlijn