-
-
Portugaldarrek Madeira uhartea aurkitu eta Portugalgo erresumari erantsi zioten
-
Portugaldarrek azore uharteak aurkitu eta Portugalgo erresumari erantsi zizkioten
-
-
Gutenbergek hobekuntzak egiten ditu inprentan, honi esker, liburuak azkarrago argitaratzen hasi ziren, salneurriak jaitsi eta jende gehiagorentzat ziren eskuragarri
-
-
Konstantinopla erortzean ,Greziar jakintsu askok Europako hainbat lekutara emigratu zuten, eta antzinatearekiko interesa piztu zuten testu greko eta erromatarrak ekarri zituzten.
-
Turkiarrek Konstantinopla konkistatu eta Bizantziar Inperioa hartu, honen ondorioz, Zetaren Bidea eten egiten da eta merkatariek bide alternatiboak bilatzeari ekin behar diote.
-
Cosimo Medicik Platondar Akademia sortzen du Florentzian.
-
-
Honen eraginez portugalen espedizioak mantsotu.
-
Ezkondu ziren Fernando eta Elisabet; Aragoiko erregearen semea lehenengoa, Gaztelako erregearen arreba bigarrena.
-
-
Errege-erregina Katolikoek Inkisizioa sortu zuten, zorroztasun handiz aritu zen eliza-auzitegia zen inkisizioa, eta heretikoak jazartzeaz arduratzen zen.
-
Fernandok Aragoiko Koroa hartu zuen oinordetzan. Horrela, Gaztelako koroaren eta Aragoiko koroaren bateratzea gertatu zen.
-
Diogo Cao portugaldarrak Kongo ibaiaren bokalea aurkitu
-
Bartolomeu Dias portugaldarra Afrikaren hego-muturreko Esperantza Oneko lurmuturrera iritsi. Aurkikuntza honek eta Kongo ibaiaren bokalekuarenak Indiako ozeanora pasabidea ireki zuten.
-
Errege-erregina Katolikoek kristautasunera bihurtu nahi izan ez zuten juduen kanporaketa agindu zuten
-
Kristobal Kolonek Indiara heltzeko bide berri bat aurkitzeko asmoarekin, espedizio bat hasten du.
-
Kolon Amerikara heltzen da, konkretuki Guanahani uhartera, baina berak Japoniara heldu dela uste du.
-
Gaztela eta Portugalek Tordesillako ituna sinatu zuten, aurkitzen ari ziren lurren gaineko eskubideak banatzeko. Portugal Afrika, Asia eta Brasilekin geratu zen eta Gaztela Amerikako lur gehienekin. Horrela, Itsas haraindiki bi inperioak sortu ziren eta Europak munduko gainerako lurraldeekiko izango zuen hegemonia hasi zen.
-
-
-
Pedro Álvares Cabral portugaldarrak Brasil aurkitu Indiara joateko bidean Afrikatik asko hurrundu zenean.
-
Errege-erregina Katolikoek Espainiako musulmanen kanporaketa edo kristautzea agindu zuten
-
Leon X.a. aitasantuak induljentzia gehiago egongo zirela iragartzen du, basilika baten eraikuntza finantzatu ahal izateko
-
Alemaniako Martin Luther monjeak dokumentu bat argitaratu zuen, "95 tesiak" izenekoa, honetan, aita santua gogortasunez kritikatu eta doktrina katolikoaren erreformarako oinarriak azaldu zituen.
-
Hernán Cortés Kuban itsasoratu zen, 400 gizonen buru zela, Mexikoko golkoa esploratzeko asmoz.
-
Cortés Veracruzen lehorreratu zenean, han inperio handi bat zegoela jakin, eta konkistatzea erabaki zuen
-
Cortés azteken hiriburuan sartu zen, Tenochtitlán-en, eta Moctezuma enperadoreak egin zion harrera, era baketsuan.
-
Fernando Magallanesek zuzendutako espedizio bat irten Sevillatik. Ozeano Atlantikoaren eta Barearen artean pasabide bat aurkitzea zen Magallanesen asmoa, Moluketara iritsi ahal izateko.
-
Bi itsasoak elkartzen zituen itsasartea igaro (Magallaes itsasertza deritzona) eta ozeano Barean barna jarraitu zuten Filipinetaraino.
-
Aztekak matxinatu egin ziren, eta espainiarrek Tenochtitlánetik ihes egin behar izan zuten.
-
Magallanes Filipinetan hil egiten da eta Juan Sebastian Elkanok, haren kontramaisuak, ordezkatzen du espedizioaren zuzendaritzan. Elkanoren aginpidean Moluketara heltzen dira.
-
Cortések azteken inperioaren behin betiko konkista prestatu zuen: Tenochtitlán okupatu eta suntsitzeko agindu zuen. Hurrengo urteetan, Mexikoko gainerako lurrak konkistatu ziren.
-
Elkano Espainiara itzuli zen Munduari buelta osoa emandako lehen pertsona bihurtuz.
-
Francisco Pizarro eta 200 bat pertsona Cajamarca-ra iritsi ziren. Atahualpa inken enperadorea preso hartu zuten eta enperadoreak urretan berreroste itzela ordaindu bazuen ere, azkenik exekutatu egin zuten.
-
Konkistatzaileek Cuzco hartu zuten, inken hiriburua, baina lan luzea eta zaila izan zen lurralde osoa mendean hartzea.
-
Ingalaterran supremazia-akta sortu zen, honen bidez erregea proklamatzen da elizaren buru, kasu honetan, Henrike VIII da erregea.
-
Ignazio Loiolakoak Jesusen Lagundia erlijio-ordena, sortzen du.
-
Nikolas Koperniko astronomoak "Zeruko esferen birei buruz" liburua argitaratu zuen, honetan teoria heliozentrikoa landu zuen. Teoria honek ukatu egiten zuen elizaren Teoria geozentrikoaren.
-
Katolikoen eta protestanteen arteako liskarren ondorioz Trentoko Kontzilioa bildu egin zen, bakeak egiteko asmoarekin.
-
Filipe III.a errege bihurtu eta munduko inperiorik handi eta boteretsuena hartu zuen oinordetzan. Alabaina, inperio hori mantentzeko barne-arazo handiak agerian geratzen hasi ziren.
-
-
-
Ingelesek lehen kolonia sortzen dute Ipar Amerikan: Jamestown.
-
-
Moriskoen kanporatzea agintzen da Turkoei laguntzen zietalako susmoa zegoelako eta haien konbertsioa zintzoa ez zelako. Eskualde askori porrota ekarri zien horrek, jendez hustu baitziren.
-
Europa bi erlijio-bloketan banatzearen eraginez sortu ziren erlijio-gerren artean garrantzitsuena.
Espainiak parte hartu zuen Inperio Santuko enperadorearen aliatu gisa, printze alemaniarren kontrako borroka batean. -
Ingalaterrako erlijio-jazarpenetik ihes egin zuten puritano edo protestante erradikalek Plymouth kolonia sortzen dute.
-
-
Arrazoiak: Estuardo dinastiako errege-erreginek monarka absolutuen giza gobernatu nahi zuten, honen eraginez biztanleria haserretu zen; Eskozian erreboltak piztu ziren erlijioagatik.
-
Hainbat matxinada piztu ziren. Horien eraginez, Olivaresen erreformek huts egin zuten, eta krisialdi sakon batean murgildu zen monarkia.
-
Iraultza korapilatu egin zen eta gerra zibila eragin zuen.
-
Westfaliako Bakea sinatu eta Hogeita Hamar Urteko Gerra amaitu zen. Espainiak Probintzia Batuen independentzia aitortu behar izan zuen.
-
Gerra zibila amaieran Estuardo dinastia uzkaili zuten. Karlos I.a hilarazi eta monarkia deuseztatu ondoren, Parlamentuko lider batek hartu zuen boterea, Oliver Cromwell-ek, eta diktadura gogor bat ezarri zuen.
-
Cromwell hil eta diktadura amaitu ondoren, Parlamentuak monarkia berrezarri zuen.
-
Frantziarekiko gerraren amaitzen da eta Pirinioetako Bakean (itun bat), Espainiak Europako hainbat lurralde eman zizkion Frantziari.
-
ngelesek Nieuw Amsterdam hiria holandarrei kentzen diote eta New York izena ematen diote
-
-
Iraultzen eraginez Eskubideen Aitorpen bat onesten da. Aitorpenak erregearen boterea mugatu eta botere gehiago ematen dio parlamentuari, honek monarkia parlamentarioa ekarri zuen Ingalaterrara.
-
Karlos II.a, Austriako erregea oinordetzarik utzi gabe hil zen
-
Karlos II.a hil baino lehen haren ondorengoak izateko bi izangai zeuden: Borboikoen dinastiako Filipe frantsesa eta Austriako dinastiako Karlos artxidukea.
Karlos II.a hil egin zen eta bere testamenduan Filipe Borboikoa izendatu zuen oinordetzan, baina Karlos artxidukeak ez zuen hau honartu eta, ondorioz, ondorengotza gerra gertatu zen.
Borboikoen dinastia frantsesak lortu zuen garaipena.