-
Period: to
Τζον Λοκ
Ο Λοκ διατύπωσε την αρχή του κοινωνικού συμβολαίου, ότι δηλαδή οι κυβερνήσεις συγκροτούνται βάσει συμφωνίας με το λαό. Η παραβίαση της συμφωνίας αυτής εκ μέρους των κυβερνώντων παρέχει αυτόματα στο λαό το δικαίωμα της αντίστασης και της επανάστασης. -
Ένδοξη Επανάσταση
Η αστική τάξη κατορθώνει να επικρατήσει στην πολιτική σκηνή επιβάλλοντας τη συνταγματική μοναρχία και τον κοινοβουλευτισμό με την Ένδοξη Επανάσταση. Έκτοτε η χώρα αυτή θα αποτελέσει τον πόλο έλξης των ανθρώπων εκείνων που απεχθάνονται την απολυταρχία θέλουν και φιλελευθερισμού. -
Period: to
Διαφωτισμός ή Αιώνας των Φώτων
Η τάση για πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταβολές, η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της επιστήμης και η πίστη στην πρόοδο του ανθρώπου,
αποτελούν μερικές από τις πιο σημαντικές εκφράσεις ενός γενικότερου ιδεολογικού κινήματος της εποχής, του Διαφωτισμού ή Αιώνα των Φώτων. -
Period: to
Βολταίρος
Ο Βολταίρος διακρίθηκε, ο οποίος, για την υπεράσπιση των ιδεών του, δεν δίστασε να έλθει σε σύγκρουση ακόμη και με την κρατική εξουσία. -
Period: to
Μοντεσκιέ
Στο βιβλίο του με τίτλο Το Πνεύμα των Νόμων διατυπώνει τη θεωρία της διάκρισης των εξουσιών σε νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική με στόχο να αποτρέπει ο κίνδυνος αυταρχικής διακυβέρνησης. -
Period: to
Αδαμάντιος Κοραής
βαθύτατα επηρεασμένος και αυτός από τη γαλλική σκέψη, είναι υπέρμαχος της εξέλιξης και της προόδου. Απορρίπτει όμως τις επαναστατικές ακρότητες και για αυτό στις γλωσσικές, πολιτικές και κοινωνικές ιδέες ακολουθεί τη μέση οδό. -
Period: to
Εγκυκλοπαίδεια
Περιγράφεται ως Συστηματικό Λεξικό των Επιστημών, των Τεχνών και των Επαγγελμάτων και εκδόθηκε από μια ομάδα διαφωτιστών με επικεφαλής τον Ντιντερό. -
Period: to
Νεολληνικός Διαφωτισμός
Η μεταβολή των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών επέτρεψε, στη συνέχεια, τη δημιουργία στον ελληνικό χώρο ενός πνευματικού κινήματος ανάλογου του Ευρωπαϊκού, που ονομάστηκε Νεοελληνικός Διαφωτισμός. -
Period: to
Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος
Επιδιώκει μέσα από το μεταφραστικό και το πρωτότυπο συγγραφικό έργο του να καταστήσει τους Έλληνες κοινωνούς της δυτικής σκέψης και να τους προετοιμάσει για τη διεκδίκηση της ελευθερίας τους. -
Κοινωνικό Συμβόλαιο
Ο Ρουσσό στο κοινωνικό συμβόλαιο υπερασπίζεται την ελευθερία του ανθρώπου και δέχεται ως κυρίαρχη μόνο τη γενική βούληση, την οποία πρέπει να εκφράζει και στην οποία οφείλει να υποτάσσεται η εκάστοτε κυβέρνηση. Αυτό όμως προϋποθέτει δημοκρατικό πολίτευμα, το οποίο δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς το σεβασμό των νόμων. Η πολιτική θεωρία του Ρουσσό δεν εγγυάται μόνο την ελευθερία αλλά και την ισότητα, κάτι που όμως απαιτεί μια ριζική αναμόρφωση της κοινωνίας. -
Ρουσό για την βελτίωση της κοινωνίας
Για τη βελτίωση της κοινωνίας, η οποία αποτελούσε βασικό σκοπό του Διαφωτισμού, αναγκαία προϋπόθεση θεωρήθηκε η παιδεία του λαού. Ο Ρουσσό στο έργο του Αιμίλιος ή περί Αγωγής διακήρυξε το σεβασμό της προσωπικότητας του παιδιού και καθόρισε τις αρχές μιας παιδαγωγικής μεθόδου που βασίζεται στη φυσική διδασκαλία, -
Μπεκαρία
Το έργο του Μπεκαρία, ο οποίος στο βιβλίο του Περί εγκλημάτων και ποινών αναφέρεται στον εξανθρωπισμό της ποινικής δικαιοσύνης. -
Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας
Αποφασιστική ήταν η επίδραση των ιδεών του Λοκ στην αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας. -
Αμερικάνικο Σύνταγμα
Αποφασιστική ήταν η επίδραση των ιδεών του Μοντεσκιέ στα βασικά άρθρα του Αμερικανικού Συντάγματος -
Γαλλική Επανάσταση
Αποφασιστική ήταν η επίδραση των ιδεών του Ρουσσώ στην Γαλλική Επανάσταση -
Αδελφική Διδασκαλία
Ο Κοραής υπερασπίζεται θερμά τις φιλελεύθερες ιδέες με την Αδελφική Διδασκαλία, που αποτελεί δριμύτατο κατηγορητήριο ενάντια στους εθελόδουλους και τους συντηρητικούς. -
Μετακένωση
Ο Κοραής υποστηρίζει τη μετακένωση, δηλαδή τη μετάδοση στους Έλληνες των αξιών και γενικότερα της παιδείας την οποία οι δυτικοευρωπαίοι δέχθηκαν από την ελληνική κλασική Αρχαιότητα και αφοσιώνεται, από το 1804, στην έκδοση αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων με προλεγόμενα, όπου εκθέτει τις γλωσσικές και παιδαγωγικές του απόψεις.