-
1799: Expedición Humboldt sae do porto de A Coruña para a exploración científica de América.
-
1803: Parte da Coruña Alicante Expedición Dr Balmis, cargando a vacina contra a varíola en América no corpo de 22 Coruñeses nenos. Jenner (descubridor da vacina) declara: "Eu non podo imaxinar que é un exemplo de filantropia tan nobre e extensa como esta nos anais da historia"; e Humboldt: "Esta viaxe permanecerá como o máis memorable nos anais da historia."
-
1808-1809: A ocupación francesa de Galicia é a máis baixa en España (heroes Pontesampaio e Batalla da Coruña). O Consello de Defensa do Reino de Galicia é o órgano supremo de resistencia. Galicia foi a primeira no mundo en que a través dunha estratexia de guerrilla era posíbel derrotar un super poderoso exército regular ( "Campagnes En España et au Portugal 1808-1814").
-
É coñecida como Cortes de Cádiz á Asemblea Constituínte inaugurada en San Fernando o 24 de setembro de 1810 e máis tarde trasladouse a Cádiz (Andalucía) en 1814 durante a Guerra da Independencia española.
-
1820: A Galiza é o Reino de España, que contribúe ao triunfo da Revolución Liberal de irrigación. Polo tanto, o Espoz xeral liberal e Mina pide a transferencia á Galiza, onde foi nomeado comandante en xefe.
-
Siglo XX: Calculase que durante este siglo emigran un millón de galegos. A población de Galicia á finalizar este siglo alcanza só 2, 7 millones de habitantes.
-
1833: O Reino de Galicia desaparece e, como o resto de España, faise unha rexión dividida en provincias.
-
A división territorial de España de 1833 foi un proceso de reordenación administrativa do territorio do reino de España (excluíndo as colonias) nun estado centralizado dividido en 49 provincias.
-
De 1846: Proclamación do Consello Superior do Goberno de Galiza (por Pío Rodríguez e Antolín Faraldo). Revolución liberal e progresista galega. Mártires de Carral.
-
1846 revolución provincialista (Mártires de Carral).
-
Coñécense como Mártires de Carral os militares sublevados en varios lugares de Galiza en 1846 contra o presidente Narváez que foron executados na vila coruñesa de Carral.
-
O banquete de Conxo tivo lugar o 2 de marzo de 1856 no concello de Conxo, actualmente integrado en Santiago de Compostela. O banquete foi organizado polos estudantes liberais en homenaxe ao "terceiro estado", e constituíu un xesto de irmandade entre a clase traballadora e o estudantado.
-
Cantares Galegos é unha obra poética de Rosalía de Castro (1837-1885) publicada o 17 de maio de 1863 en Vigo. Nesta data conmemórase na actualidade o Día das Letras Galegas.
-
1873: Proyecto de Estatuto Federal de Galicia. En las elecciones salen elegidos 37 diputados federalistas de un total de 45 en Galicia.
-
A Constitución Federal de 1873 foi un proxecto de constitución para a Primeira República Española, redactado principalmente por Emilio Castelar, que non chegou a ser aprobado polas Cortes. Pretendía a transformación de España nunha federación.
-
1883: Proyecto de Constitución para o Estado Galaico, realizado por o Consexo Federal de Galicia presidido por Moreno Barcia e aprobado por a Asamblea de Lugo en 1887.
-
Ou rexionalismo supón unha fase intermedia non proceso evolutivo do galeguismo, xa que se sitúa a medio camiño entre ou movemento galeguista anterior (ou provincialismo) e ou posterior (ou nacionalismo).
-
1890 fundación da Asociación Regionalista Gallega por Murguía e Brañas.
-
1897: Formase a Liga Galega, primer partido galeguista organizado. Ruedase a primera película de España en Coruña.
-
A Cova Céltica é ou nome que recibía ou faladoiro que mantiñan desde 1893[1] un grupo de intelectuais galegos de ideoloxía rexionalista, quen reuníanse na librería de Uxío Carré Aldao na Coruña a fin de debateren sobre temas relacionados con Galiza.
-
A Real Academia Galega (RAG) é unha institución científica, creada en 1906, que ten como obxectivo ou estudo dá cultura galega, e en especial dá lingua galega.
-
Solidaridad Gallega foi unha organización política rexionalista galega activa entre 1907 e 1912.
-
1907: O Himno de Galicia estrenase na Habana. Crease el partido Solidaridad Gallega.
-
publícase a revista A Nosa Terra
-
Acción Gallega (ou Acción Galega) foi o nome dun dos mais importantes movementos agrarios e anticaciquís na Galiza do século XX.
-
crease a Irmandade da fundación da fala
-
A I Asemblea Nacionalista (daquela Asambleia nazonalista de Lugo), celebrada en Lugo entre o 17 e 18 de novembro de 1918 polas Irmandades da Fala, foi a histórica asemblea onde o galeguismo político deixa atrás o rexionalismo e avanza cara o nacionalismo.
-
1920 a 1936: Generación NÓS: nombre dado a un impresionante grupo de intelectuales e artistas galeguistas que se expresan a través dunha revista fundada por Castelao e Risco.
-
Publicouse a revista Nós
-
1923: Crease o Seminario de Estudos Galegos por un grupo de profesores e estudiantes da Universidad de Santiago.
-
-
O foro é un tipo de contrato, especialmente agrario, de longa duración ou, eventualmente, perpetuo, polo que unha persoa ou institución —fidalguía e Igrexa— lle cede a outra o uso ou proveito dunha cousa ou ben (xeralmente unha terra), a cambio do cumprimento de diversas condicións previamente estipuladas.
-
1929: Crease a Organización Republicana Galega Autónoma (ORGA) contando con personas de gran prestigio, como Salvador de Madariaga (un dos seis padres de Europa, tal e como se le reconoce no actual Parlamento Europeo de Estrasburgo junto con Churchill, Adenauer, De Gasperi, Schuman e Monet).
-
1931 constitución do partido galeguista. Castelao e Otero Pedrayo primeiros deputados nacionalistas nas Cortes republicanas.
-
1931: Fundación do Partido Galeguista. Os galleguistas Castelao, Otero Pedrayo, Suárez Picallo e Villar Ponte son elegidos diputados na II República.
-
1932 a asemblea de concellos aproba o anteproxecto de Estatuto de Autonomía
-
1933: Galicia é reconocida como nación no Congreso de Berna, auspiciado por la Sociedad de Naciones
-
Galeusca (contracción dos topónimos Galicia, Euskadi e Cataluña) é o nome co que foron designados varios pactos entre partidos e políticos nacionalistas de Cataluña, o País Vasco e Galicia dende 1923 ata a actualidade. Segundo o tipo de acordo, de período, ou de interlocutor pódense atopar varias grafías: Galeusca, Galeuzca, Galeuzka, GalEusCa e tamén Galeuscat.
-
-
1936: Triunfo do Frente Popular en Galicia (que incluye al Partido Galeguista) e primer estatuto de Galicia aprobado por inmensa mayoría en referéndum (tres semanas antes del Alzamiento).
-
O Estatuto de autonomía de Galicia de 1936 foi un estatuto de autonomía, apoiado maioritariamente en referendo o 28 de xuño, pero que non chegou a ser aprobado en Cortes, e tan só foi admitido a trámite, por mor da guerra civil española e tamén debido a que Galicia foi territorio en poder dos sublevados dende o inicio da contenda.
-
O golpe de Estado do 18 de xullo de 1936, denominado "Alzamento Nacional" polos sublevados, foi un golpe de carácter militar con fins políticos[Cómpre referencia] perpetrado contra o goberno da Segunda República Española entre o 17 e o 18 de xullo de 1936 e cuxo fracaso parcial conduciu á guerra civil española.
-
17 de Agosto morte de Alexandre Bóveda e Ánxel Casal
-
1945 Castelao, ministro do Goberno da República no exilio e aprobación do Estatuto de autonomíca polas Cortes no exilio (México).
-
O Consello de Galiza foi unha entidade política galega que se constituíu o 15 de novembro de 1944 en Montevideo e que pretendía aglutinar aos deputados galegos, por riba de partidos políticos, para dotar dun órgano político á Galicia no exilio e que pretendía actuar na práctica como un goberno galego no exilio, lexitimado polo Estatuto de autonomía que se sometera a plebiscito en 1936, pero sen chegar a constituírse formalmente como a Xunta que prevía o propio Estatuto.
-
Castelao, ministro do Goberno da República no exilio e aprobación do Estatuto de autonomía
-
O Partido Socialista Galego ou PSG foi un partido galego nacionalista de esquerdas fundado na clandestinidade en 1963 e fusionado con Esquerda Galega en 1984.
-
A Unión do Povo Galego (UPG) é un partido autodefinido como "comunista patriótico, porque asume a loita de liberación nacional". Ao seu redor fóronse aglutinando durante os anos setenta os sectores que logo confluirían no BNG.
-
folgas xerais en Ferrol (marzo) e Vigo (setembro); nacemento de ERGA
-
1977: Masivas manifestacions en todas as ciudades galegas pidiendo a autonomía para Galicia. O gran europeísta Salvador de Madariaga reclama “unha amplia autonomía para Galicia” a su vuelta del exilio.
-
1978: Constituyese la Xunta preautonómica. Antonio Rosón es el primer presidente.
-
Establécese o réxime preautonómico.
-
1980: Apruebase en referéndum o Estatuto de Galicia.
-
1981: Eligese o primer Parlamento Galego. Fernández Albor é elegido presidente da Xunta de Galicia.
-
Primeiras eleccións ao Parlamento autónomo.
-
Nace o Bloque Nacionalista Galego (BNG)
-
1986: Galicia entra con o resto de España na CEE, que actualmente é a Unión Europea.
-
1990 ata 2005 Fraga Iribarne, presidente da xunta de Galicia.
-
mobilización social Nunca Máis
-
O desastre do Prestige fai referencia ao accidente do buque petroleiro Prestige e o seu posterior afundimento en 2002, así como á marea negra que provocou e que afectou a 2000 quilómetros de costa española e francesa.
-
crease o bloque do PSOE
-
2009 o PP recupera o Goberno da Xunta (presidente, Núñez Feijóo)
