-
Karlos II.a Espainiakoaren Heriotza
Karlos II.a ondorengorik gabe hil ondoren, Espainiako tronurako oinordekotza lortzeko eztabaida piztu zen. Karlos II.ak bere testamentuan Felipe Anjoukoa, Frantziako Luis XIV.aren biloba, izendatu zuen bere ondorengo. Ere bai, erabaki hori ez zuten denak onartu, eta beste erregegai batzuk sortu ziren tronurako. Aurkari nagusietako bat Austriako Karlos Artxidukea izan zen, Germaniako Erromatar Inperio Santuko Leopoldo I.a enperadorearen semea. -
Period: to
Espainiako Ondorengotza Gerra
Gatazka hau Karlos II.a ondorengorik gabe hil ondoren sortu zen, Felipe Anjoukoa (Frantzia eta Gaztelaren laguntzarekin) eta Karlos Austriakoa artxidukea (Aragoi, Britainia Handia, Herbehereak eta Germaniako Erromatar Inperio Sakratuaren babesarekin) aurrez aurre jarriz. Gerra Utrechteko Itunaren sinadurarekin amaitu zen, Felipe V.a Espainiako erregetzat onartu zuena -
Felipe V.a Espainiako Errege izendatu zuten
Borboi dinastia hasi zen herrialdean. Espainiako Ondorengotza Gerraren bultzatzaileetako bat izan zen.
Administrazio mota zentralizatua eta absolutista ezarri zuen Espainian. Frantzian zegoen eredu politikoa oinarrituta. -
Utrechteko Ituna
Akordio horrek amaiera ematen dio Espainiako Ondorengotza Gerrari, eta lurralde-ondorio garrantzitsuak ditu Espainiarentzat. Espainiak Gibraltar eta Menorca Britainia Handiari ematen dizkio; Espainiako Herbehereak, Napoli, Milan eta Sardinia Austriar Inperioari; eta Sizilia Saboiari. Lagapen horiek asko murrizten dute Espainiako inperioaren tamaina Europan. -
Planta Berriko Dekretuak
Felipe V.ak Planta Berriko Dekretuak inplementatu zituen, boterea zentralizatuz eta Aragoi eta Valentziako erresumen foruak eta sistema juridikoak ezabatuz, Espainia osoko lege sistema bateratuz. -
Felipe V.ak bere seme Luis I.aren alde abdikatu du
Ondorengotza ziurtatzeko saiakera bat, eta agian azkenean finkatu ez zen erretiroaren bila. -
Luis I.aren heriotza
Biruelaren ondorioz, zazpi hilabeteko erregealdi labur baten ondoren. Heriotza goiztiarraren aurrean, Felipe V.ak Espainiako tronua berreskuratuko zuen. -
Felipe V.aren heriotza
Hil ondoren, bere seme Fernando VI.ak ordezkatu zuen. -
Fernando VI.aren heriotza eta Karlos III.aren erregealdia
Bere anaia erdiak, Karlos III.ak, Espainiako tronua bere gain hartu zuen, herrialdea modernizatzea helburu duten erreforma ilustratu batzuk ekarriz. -
El Pardoko Ituna
1761eko otsailaren 12an Espainia eta Portugalgo erresumen artean sinatutako akordio diplomatikoa izan zen.Bi inperio kolonialen artean Hego Amerikan lurralde mugak ezarri zituen 1750eko Madrilgo Ituna baliogabetu zuena. Mugak eskualde zabal eta gutxi arakatuetan argi eta garbi mugatzeko aurkitutako zailtasunengatik, baita herri indigenen erresistentziagatik eta Uruguaiko Ekialdeko Misioetako misio jesuitikoengatik ere, beren lurraldeak Portugali lagatzearen aurka agertu baitziren. -
Karlos III.aren heriotza
Bere semea, Karlos IV.a, tronuan oinordeko izan zen. -
Period: to
Frantziako Iraultza
Frantziako Iraultzak eragin nabarmena izan zuen Espainian, mugimendu liberalak eta gizarte-erreformak sorraraziz. -
Luis XVI.aren Exekuzioa
gillotinan hil zuten Parisen. Gertaera honek Frantziako Iraultzan puntu goren bat markatu zuen, Frantziako monarkia absolutuaren amaiera sinbolizatuz eta Europako monarkietan zirrara eraginez. -
Trafalgarreko Gudua
Trafalgar lurmuturreko kostaldearen parean, Cadizen. Itsas bataila honetan, britainiar flotak, Nelson almirantea buru zuela, Frantzia eta Espainiako armada konbinatuak garaitu zituen. Porrot hau kolpe gogorra izan zen Napoleonen itsas nahientzat eta espainiar itsas armada nabarmen ahuldu zuen. -
Fontainebleauko Ituna
Akordio horren bidez, Espainiak eta Frantzia Portugalen inbasioa eta ondorengo banaketa adostu zuten. Gainera, Frantziako tropei Espainiako lurraldetik pasatzen utzi zien, eta horrek geroago Espainiaren frantziar okupazioa erraztuko zuen. -
Period: to
Espainiako Amerikar Kolonien independentzia
Garai horretan, Espainiak Amerikan zituen koloniek independentzia-prozesuak hasi zituzten, Ilustrazioaren ideiek eta Estatu Batuetako eta Frantziako iraultzek eraginda. Mugimendu horien ondorioz, nazio subiranoak sortu ziren kontinente amerikarrean. -
Aranjuezeko Matxinada
Herria, Manuel Godoy Carlos IV.aren ministro faboritoaren politikarekin atsekabetuta, protestan altxatu zen. Ondorioz, Godoy kargutik kendu zuten eta Karlos IV.ak bere semearen alde abdikatu zuen, Fernando VII.a bihurtu zena. -
Period: to
Espainiako Independentzia Gerra
Madrilgo herria Frantziako okupazioaren aurka altxatu zen, Espainiako Independentzia Gerraren hasiera markatuz. Gatazka hau 1814ra arte luzatu zen, espainiar, britainiar eta portugaldarrak Napoleonen tropen aurka jarriz. -
Karlos IV.ak bere seme Fernando VII.aren alde abdikatu zuen
-
Jose Bonaparte Espainiako Errege izendatu zuten.
Espainiako Independentzia Gerrak eragin zuena. -
Espainiako Lehenengo Konstituzioa
Espainiako lehen Konstituzioa aldarrikatu zen Cadizen, "La Pepa" izenez ezaguna, San Jose egunarekin bat egiten zuelako. Testu horrek printzipio liberalak ezarri zituen, hala nola subiranotasun nazionala, botere eta eskubide indibidualen banaketa, eta mugarri bat ezarri zuen Espainiako historia konstituzionalean. -
Fernando VII.a Espainiara itzuli zen
Tronuan berrezarri zuten, tropa frantsesak kanporatu ondoren. Itzuli zenean, 1812ko Konstituzioa indargabetu eta absolutismoa berrezarri zuen, eta horrek tentsioak sortu zituen herrialdeko sektore liberalekin. -
Period: to
Hirurteko liberala
Altxamendu militar batek 1812ko Konstituzioa berrezarri zuen, baina San Luisen Ehun Mila Semeen esku-hartzeak zapuztu zuen, absolutismoa berrezarri baitzuten. -
Fernando VII.aren heriotza eta Isabel II.aren Erregealdia
Fernado VII.ek Isabel II.a alaba izan zuen oinordeko, Maria Kristina amaren erregeordetzapean, Isabel adin txikikoa zelako. -
Period: to
Lehen Karlistaldia
Gatazka honek aurrez aurre jarri zituen Karlos Maria Isidro Borboikoaren aldekoak (karlistak) eta Isabel II.aren aldekoak (isabeldarrak edo kristinoak). Karlistek monarkia absolutista eta tradizionalista babesten zuten, eta isabeldarrek, berriz, monarkia konstituzionala eta liberala. Gerra Bergarako Hitzarmenarekin amaitu zen, karlista asko isabeldar armadan sartzea ahalbidetu eta euskal foruak errespetatuko zituztela agindu baitzuen -
Industria eta Merkataritza Askatasuna
Liberalek onetsitako lege aukera eman zuen edonork industriak kokatzeko. -
1845eko Konstituzioa
Isabel II.aren erregealdian, 1845eko Konstituzioa aldarrikatu zen, monarkia moderatua ezartzen zuena eta katolizismoa Estatuko erlijio ofizialtzat onartzen zuena. -
Period: to
Bigarren Karlistaldia
Matiners-en Gerra bezala ere ezaguna, batez ere Katalunian. Lehena baino txikiagoa izan arren, karlisten eta liberalen arteko tirabira etengabeak islatu zituen. -
1856ko Konstituzioa (Aldarrikatu Gabe)
Biurteko Progresistan, herritarren eskubideak eta askatasunak handitzen zituen konstituzio berri bat onartu zen, baina ez zen inoiz indarrean sartu erregimen moderatua berrezarri zelako. -
Diru Erreforma (PEZETAK)
Zenabit diru sistemak zeuden XIX.mendean, orduan Espainian Pezeta ezarri zen. -
Period: to
Seiurteko Demokratikoa
Garai horretan, Espainiak aldaketa politiko batzuk izan zituen, besteak beste, 1868ko Iraultza Loriatsua, Isabel II.a boteretik kendu zuena, 1873an Espainiako Lehen Errepublika aldarrikatzea eta 1874an monarkia berrezartzea. -
La Gloriosa Iraultza
Horrek Isabel II.a boteretik kentzea ekarri zuen eta Seiurteko Demokratikoaren hasiera markatu zuen. -
Period: to
Amadeo I.aren erregealdia
nork abdikatzen zuten ezegonkortasun politikoagatik. -
Period: to
Hirugarren Karlistaldia
Hirugarren Gerra Karlista hasi zen, Euskal Herrian, Nafarroan eta Katalunian gatazka guneak zituena. Karlisten azken guda hau 1876an amaitu zen karlisten behin betiko porrotarekin eta Espainian erregimen liberala finkatzearekin -
Period: to
Espainiako Lehen Errepublika
Espainiako Lehen Errepublika, 1873ko otsailaren 11n aldarrikatua Amadeo I.a erregearen abdikazioaren ondoren, aldi labur eta zurrunbilotsua izan zen.
Errepublikak barne-zatiketa sakonak izan zituen aurrez aurre errepublikano federalen eta unitarioen artean.
Ezegonkortasuna Arsenio Martinez Campos jeneralak 1874ko abenduan estatu kolpea eman zuenean amaitu zen, Alfontso XII.arekin borbondarren monarkia berrezarri zuena, Seiurteko Demokratikoari amaiera emanez. -
Alfonso XII Errege izendatu zuten.
Monarkiaren berrezarpena Alfontso XII.arekin, Isabel II.aren semearekin. -
1876ko Konstituzioaren aldarrikapena
monarkia parlamentarioa ezartzen duena eta Berrezarkuntzaren sistema politikoa finkatzen duena. -
Alfontso XII.aren heriotza
Bere semea, Alfontso XIII.a, errege izendatu zuten 1902an. -
98ko Hondamendia
Espainiako azken kolonien galera (Kuba, Puerto Rico, Filipinak eta Guam) Hispaniar-Estatubatuar Gerraren ondoren.