-
Nobleziak, kleroak eta erregeak parte hartzen zuten biltzar bat zen. Garai horretan krisia zegoen Frantzian, eta biltzar horretan, erregeak pribilejiatuei zergak ordaintzeko eskatu zien, baina pribilejiatuak ezezkoa eman zuten, eta beste biltzar bat egitea proposatu zuten; estatu orokorra
-
-
Bai nobleziak eta kleroak, bai herri xeheak parte hartzeko eskubidea zuten. Bilera ospatu baina lehenago, estamentu bakoitzak haien proposamenak idatzi zituen "kexa liburua"-n. Herri xeheak ordezkarien kopurua bikoiztea eta boto sistema aldatzea eskatu zuten. Erregeak lehenengo proposamena onartu, bigarrena berriz, ez. Noblezia eta kleroak berriz, estamentu bakoitzeko boto bat ematea eskatu zuten.
-
Estatu Orokorraren ondoren, ekainean, hirugarren estamentuko ordezkariak, Asanblea Nazionala izena hartu zuten, Frantziaren bidezko ordezkari bakarrak zirela adierazteko, gehiengoa ziren eta.
Haien helburu nagusia, jaunei boterea kentzea eta gizaki guztien eskubiedak aldarrikatzea zen. -
Asanblea nazionaleko kideak (hirugarren estamentukokoak) Jeu de paume aretoan bildu ziren, eta zin egin zuten, Frantziak konstituzio bat izan arte, elkartuta jarraituko zutela, eta horregatik, Asanblea Konstituziogilea izendatu zen.
-
Bastilla Pariseko kartzela bat zen, eta bertan bakarrik 7 preso zeuden. Monarkia absolutuarem aurka jo zutelako zeuden preso, eta herriak presoak askatzeko, Bastilla hartu zuten.
-
Asanblea nazionalak, feudalismoa bertan behera utzi zuen, noblezia eta kleroari jaun-eskubidea kendu zioten, eta ondorioz, pribileljioak kendu zituzten.
-
Eskubide feudalak abolitu eta egun batzuk geroago, Gizakiaren eta Herritarren Eskubideen Adierazpena onartu zen. Adierazpen horretan, norbanakoen askatasuna, legearen aurreko berdintasuna eta jabego-eskubidea. Dekretu horiek absolutismoaren amaiera eta irautza liberalaren garaipena ekarri zuen.
-
1791ean lehen Frantziako konstituzioa osatu eta aldarrikatu zen, eta bertan hainbat neurri hartu ziren:
-Subiranotasun nazionala eta herritarren funtsezko eskubideak aitortu ziren. Gainera, gobernu sistema aldatu zen, eta monarkia parlamentarioa ezarri zen,
-Botere-banaketa ezarri zen; Botere legegilea Asanbleak zuen, betearazlea monarkak, eta judiziala auzitegi independenteen esku zegoen. Ahala ere, monarkak legeei betoa eman zezakeen.
-Errolda-sufragioa ezarri zen; hainbat ezaugarri botatzeko -
Europako beste monarkiak kezkatu egin ziren Frantziako Iraultzaren egoerataz, mehatxatuta sentitzen baiziren, eta horren ondorioz, Austriak Frantziari gerra deklaratu zion 1792ko apirilean.
-
1792ko matxinadaren ondorioz, hauteskundeak egin ziren, eta horrek beste asanblea bat eratzea eragin zuen; Konbentzio Nazionala, eta horrela Iraultza Frantsesaren 2. etapa hasi zen.
Helburua, Monarkia abolitzea zen. Errepublika horren hasierak, bide eman zion erradikalizazioa handitzeari.
Talde indartsuenak giroldinoak ziren (errepublikano moderatuak), eta beste aldetik meditarrak(erradikalak) zeuden.
Konbentzioak traizoa leporatu zion Luis XVI erregeari, eta exekutatu egin zuten. -
Konbentzioak traizioa leporatu zion Luis XVI.ari, eta 1793ko urtarrilaren 21ean gillotinaz exekutatu zuten.
-
Erregea exekutatua izan ondoren, errepublika aldarrikatu zuten.
-
Erregearen exekuzioaren ondoren, neurri horri erantzuteko, Europako gainerako potentziak lehen koalizioa eratu eta gerra deklaratu zioten Frantziari.
Gainera, altxamendu monarkiko eta ultrakatolikoa izan zen La Vendée eskualdean, eta ondorioz, Iraultza erradikalizatu egin zen. -
Robespierrek botere guztiak bereganatu zituen, eta horrela diktadura bat ezarri zen. Ondorioz, Izualdia hasi zen, kanpoko mehatxu militarrei eta iraultzaren kontrakoen mugimenduei erantzuteko. Errepublikaren kontrako edozer susmo txikienarekin, gillotinaz hiltzearekin zigortzen zuten. 50.000 pertsona baina gehiago exekutatu zituzten.
-
Meditarrak boterean zeuden, eta konstituzio demokratikoa onartu zuten 1793an. bertan herriaren subiranotasuna eta gizonezkoen sufragio unibertsala (hau da, adin jakin batetik edozein GIZONEK bozkatu zezaketen) aitortzen zen.
-
Robespierrek zeukan boterea, meditarren gidariak. Hark, krisi ekonomikoa gelditzeko, oinarrizko prezio maximoak ezarri zituen, baina aldi berean, soldatak mugatu ziren, eta ondorioz, liskarrak izan ziren. Apurka-apurka, boterea eta babesa galtzen joan zen. 1794an, iraultzaile moderatuek atxilotu egin zuten, eta bai bera, bai bere jarraitzaleak, gillotinaz hil zituzten.
-
Gobernu moderatuak, 1795eko konstituzioa onartu zuen; nazioaren subiranotasuna, errolda sufragioa eta botere-banaketa babesten ziren. Botere legegilea (Bostehun Kontseiluaren eta Zaharren Kontseiluaren esku), eta betearazlea, Direktorioaren menpe zegoen.
-
Azkenean, gobernu moderatu bat eratu zen, eta hau izan zen 3.etapa. 1795eko konstituzioan, beste hainbat gauzetaz gain, botere banaketa bultzatzen zen, eta botere betearazlea bost kideko (buruzagiak) direktorioak zeukan. Bost postu horietako bat, urtero berritzen zen, eta bostek aukeratzen zituzten ministroak eta agintari militarrak.
-
Napoleonek, burgesiaren babesarekin, Brumaiereko Estatu Kolpea eman zuen 1799ko azaroaren 9an, direktorioarekin bukatu, eta kontsulatua ezarri zen.