-
Kuneiformea
silabak
2000 zeinu
puntzoi baten bidez> buztinezko oholtxo umel batean >eguzkitan lehortzen -
Egiptoarrek
Idazkera horretan, soinuak, hitzak eta ideiak irudien edo piktogramen estu ofizialetan eta erlijio-testuetan
eta harri gainean edo hormetan zizelkatzen eta margotzen ehun edo zur gainean idazteko: idazkera hieratikoa. -
K.a. IV. milurtekotik aurrera:Mesopotamia eta Egipto.
Ibai handiek (Tigris eta Eufrates) nekazaritza-produktuen ekoizpena handitu.
Hiri handiak sortu ziren, eta artisautza eta merkataritza garatu.
Lehen estatu-formak agertu.
Zibilizazio horietan sortu, idazkerak antzinako herrien ezagutzan asko laguntzen.
Halaber, idazkeraren asmakuntzarekin batera, historiaren ibilbidea abiatu. -
urtean jo zuen goiena. Uharte hartan, jauregi eder ugariko hiri bat gailendu zen, batik bat: Knosos.
-
-
Errege-erreginak jauregi gotortutan bizi ziren, Mizenas eta Tirinto hirietan, besteak beste. Zibilizazio hura herri dorioek inbaditu zutenean desagertu zen.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Persiarrek berriro eraso egin ziezaieketela eta, badaezpada ere militarki antolatzeko, Delosko Liga (K.a. 477) sortu zuten: zenbait hiriren elkartea, Atenas buru zuela. Polis bakoitzak ontziak eta dirua jartzen zituen, ontzidi bat izateko, eta Atenas zergak biltzeaz arduratzen zen, eta Delos uhartean gordetzen zituen (Delosko altxorra).
-
-
Peloponesoko Gerrak hasi ziren horrela (K.a. 431- 404). Amaiera latza izan zuen Atenasentzat: erabat suntsituta geratu zen, eta haren aliatuak ere bai
-
-
Alexandro (K.a. 356 - 323) Filipo Mazedoniakoa erregearen semea zen. Aristoteles filosofoa izan zuen irakasle, Homeroren lanak miresten zituen, eta Akiles bezalakoa izan nahi zuen: Iliada poeman troiarren aurka borrokatu zen elezaharretako heroi handi haren antzeko, hain zuzen.
-
Alexandrok inperio itzela konkistatu zuen K.a. 334tik 324ra. Asmo garbi bat zuen: greziar zibilizazioa hedatzea, eta greziarrak ekialdeko zibilizazioetara hurbiltzea.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Teodosio enperadorea hil zenean, Erromatar Inperio zaharra bere bi semeen artean banatu zen. Ekialdea Arkadior eta Mendebaldea, aldiz, Honoriorentzat izan zen.
-
-
Erromatar Hispaniak ere jasan zituen barbaroen erasoak,zenbait herri sartu ziren Penintsulan: sueboak, bandaloak eta alanoak. Herri haiei aurre egiteko, agintari erromatarrek laguntza eskatu zioten erromanizatuta eta Erdialdeko Europan ezarrita zegoen herri bati: bisigodoei.
-
-
-