-
begin van de tweede fase van het Westers imperialisme
-
2de startschot van westers imperialisme. Frankrijk koloniseerde kuststrook en binnenland van Algerije.
-
Onder druk van de publieke opinie besloot GB om oorlog te voeren tegen China onder het mum van de belediging van Britse natie door de 'gijzeling' van haar handelaren (Chinese maatregel), terwijl hun echte motief was om de opiumhandel te verdedigen. De oorlog resulteerde in het verlies van China en de ondertekening van het vredesverdrag van Nanking waardoor de Chinese markt openviel voor buitenlandse handel.
-
Eerste unequal treaty waarin China eenzijdige toegevingen moet doen aan Groot-Brittanië:
- Hongkong afstaan
- 5 handelspoorten open -- kohong afgeschaft -- inmenging in soevereiniteit
- handelstarieven eenzijdig bepaald door China -- inmenging in soevereiniteit
- schadeloosstelling voor gijzeling en opium + oorlogskosten -- opvatting: China die oorlog voert was illegitiem -
Onder dit verdrag kregen Amerikanen:
- toegang tot dezelfde 5 havens als de Britten
- vrijgesteld van de kohong
toegevingen extraterritoriale jurisdictie:
- mixed court voor geschillen tussen Amerikanen en Chinezen
- Amerikanen die misdaad tegen Chinezen plegen -- Amerikaanse rechtbanken, onttrekken van Fa
- geschillen tussen Amerikanen onderling -- Amerikaanse rechtbanken
- geschillen tussen Amerikanen en derden -- Amerikaanse rechtbank of van derde -
Organisatie opgericht na de internationale geografische conferentie in Brussel voor de exploratie van Congo en bestrijding van de slavenhandel met Leopold II als voorzitter en verschillende aandeelhouders.
Later omgevormd tot Association Internationale du Congo (AIC). -
Dit congres, samengeroepen op initiatief van Otto von Bismarck (kanselier Duitsland), regelde de verhoudingen tussen de Europese landen bij de verdeling van Afrika.
De kolonisatie van Afrika werd gelegitimeerd door de doctrine van occupatio en Afrika als res nullius. Er werden 2 voorwaarden opgelegd aan de kolonisatoren.
Het verhinderde echter niet dat er nog steeds massaal verdragen werden gesloten. -
Opgericht door Leopold II (AIC) als onafhankelijk land met hem als absolute heerser.
-
De vernedering van het verlies van zowel de Krimoorlog tegen Frankrijk en Groot-Brittannië en de Oorlog tegen Japan, leidde tot een revolutie in Rusland. Tsaar Nicolaas II deed enkele toegevingen om de opstand te stillen: hij richtte een Doema (lagerhuis) op in het parlement. Maar deze had enkel een adviserende rol dus de wetgevende macht bleef bij de tsaar.
-
Op de exploitatie van Congo kwam er veel kritiek en protest vanuit humanitaire motieven maar ook van economische concurrenten, waardoor Leopold II gedwongen werd om Congo als kolonie aan België over te dragen.
-
begin republiek
-
Het regime van de tsaar kwam zwaar onder druk door de ontevredenheid van het volk over hun beleid in de oorlog en de economie. Het volk wilde vrede en een einde aan de economische crisis. Uiteindelijk zal het regime vallen in 1917.
-
De Februarirevolutie 23/02 startte als een opstand door vrouwen die uitgroeide tot een gewelddadige opstand in Petrograd. Dit betekende de val van het regime van de tsaar en het begin van een voorlopig bewind door de Doema. De Doema bestond vooral uit liberaal-conservatieven die richting een parlementair regime keken en een constituante zouden aanstellen. Tegelijk was er een tweede beweging die macht had: de SR en mensjewieken die een systeem van sovjets hadden in de steden + het platteland.
-
De oktoberrevolutie 25/10 vond plaats in Petrograd. De SR en mensjewieken, olv Trotski, wouden wachten met de machtsovername in de hoofdstad maar de bolsjewieken, olv Lenin, wouden een gewapende en onmiddellijke machtsovername. Kerenski liet gebouwen van de bolsjewieken aanvallen wat leidde tot het gewapend geweld van de bolsjewieken en de ontbinding van de Doema en regering die vluchtte naar het Winterpaleis. Tijdens het Nationaal congres verlieten de SR en de mensjewieken deze, en dan decreten
-
De bolsjewieken vonden het absoluut noodzakelijk dat de oorlog stopte, ondanks de grote toegevingen die ze zouden moeten doen. Lenin wist de meerderheid van Sovnarkom te overtuigen nadat Duitsland een nieuw offensief had gedaan. Sovnarkom en Duitsland deden vredesonderhandelingen waarbij Rusland massaal veel grondgebied moest afstaan aan Duitsland, Oosterijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk.
-
Sovnarkom stelde een rechtenverklaring en grondwet op voor de Russische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek. De grondwet legde het constitutionele model van Rusland vast: democratisch centralisme. Binnen de sovjets vertaalde dit zich in een piramide van sovjets, waarbij de werkelijke macht bij de Sovnarkom lag. Binnen de Partij vertaalde zich dit in een grote bureaucratie: er kwam een centraal secretariaat met secretarissen parallel met de ministers, ook een Orgburo.
-
Conferentie na WOI. Voorafgegaan door preliminair (voorbereidend) congres van VS, GB, F, It, J, kleine mogendheden (zonder D). Wilson botste met GB en F: no indemnifications schadevergoeding en gebiedsuitbreiding ten koste van D. De veertienpuntenspeech van Wilson wordt aanvaard. D eenzijdig verantwoordelijk aangeduid voor de oorlog (onrechtmatig langs D kant + agressie) en aansprakelijk voor de schade en kosten ervan. Ook was er een poging tot vervolging van de politieke leider (Willem 2)
-
Het nieuwe economische beleid die Lenin moest doen als toegeving door de heftige boerenopstanden. Collectivisering van land en productiemiddelen werd teruggedraaid. Boeren mochten private eigendom hebben van land en andere productiemiddelen
-
Onder deze grondwet werd de USSR een federale staat van soevereine republieken. De Unie had uitgebreide, nochtans toegewezen, bevoegdheden. De republieken hadden de residuaire bevoegdheden en het recht om zich uit de Unie te trekken MAAR hun grondwet stond onder de grondwet van de Unie.
Opperste macht aan Nationaal Congres
Centraal Uitvoerend Comité Federale Sovjet en Sovjet van de Nationaliteiten
Presidium
Sovnarkom: regeringsraad -
Dit dreef de SU en de westerse mogendheden naar elkaar toe. De houding van de SU tov het Westen veranderde helemaal, wat leidde tot een verzoening met het Westers internationaal recht.
-
-
Door Stalin.
- WM -- Opperste Sovjet met 2 kamers (Sovjet van de Unie en Sovjet van de Nationaliteiten): verkozen obv AS maar eenpartijstaat
- UM -- Sovnarkom
- RM -- hiërarchie van rechtbanken met professionele rechters + procurator (waarmee RM werd gecontroleerd door de partij en UM opdat ideologierecht)
- rechtenverklaring: naast pol en burg rechten ook soc en eco, WEL moest recht wijken voor belangen vd revolutie -
China samen met geallieerden in WO2 tegen Japan
-
-
Annexatie van 4 landen: Estland, Letland, Litouwen, Moldavië. Dankzij het Duivelspact tss USSR en D.
USSR bestond toen uit 15 republieken. -
-
-
Het hield een akkoord in dat geen van de bondgenoten (VS, GB, SU, China, ...) afzonderlijke wapenstilstanden zou sluiten of vredesonderhandelingen zou voeren, maar dat de oorlog gezamenlijk zou gevoerd worden tot de totale overwinning en de onvoorwaardelijke overgave.
-
Bondgenoten in WOII.
Vrijstelling van de extraterritoriale jurisdictie op voorwaarde dat China het recht en de rechtspraak moderniseert naar westers model: China maakt codificatie obv vertaling van Japans recht die al eerder vrijgesteld was van de extraterritoriale jurisdictie en hun recht reeds had gemoderniseerd. -
Op de conferentie van Dumbarton Oaks kwamen de 4 grootmachten (VS, GB, USSR, Ch) samen om het ontwerp te maken voor het Handvest van de Verenigde Naties. Dit ontwerp zal in de algemene conferentie definitief gemaakt worden met enkele wijzigingen.
In het ontwerp werd de constitutie van de Organisatie van de Verenigde Naties geregeld volgens de scheiding der machten.
- RM = Internationaal Gerechtshof
- Parlement = Algemene vergadering (zonder WM)
- UM = Veiligheidsraad -
-
Einde gewelddadige repressie. Opvolging door Nikita Chroesjtsjov in 1956.
-
Spanning tussen SU en Westerse mogendheden qua kernwapens want SU had grote technologische vooruitgang gemaakt en wapenindustrie.
-
Praagse Lente was een poging in Tsjecho-Slowakije om het communisme te hervormen met meer vrijheid en democratie.
Aanleiding tot Breznjevdoctrine = socialistische landen hadden recht alles te doen, zelfs gewapend geweld, om een socialistisch regime in een ander land te verdedigen, ook ongevraagd. -
De derde grondwet van de Sovjet-Unie, de Brezjnev-grondwet, bevestigde dat de Communistische Partij de volledige politieke macht had. Ze benadrukte sociale rechten zoals werk en onderwijs, maar echte politieke vrijheid ontbrak.
-
-
Begin economische hervormingen
-
Na vele economische crisissen die de SU hard hadden getroffen en de mislukte economische hervormingen van Gorbatsjov.