-
Marie Curie Polonian jaio zen. Bere haurtzaroa markatu zuen bere ahizparen heriotza tifusaren ondorioz. -
Marie Curie bakarrik hamar zutenean, bere ama hiltzan da tuberkulosiaren ondorioz. -
1891an, 24 urterekin, Frantziara joan zen Pariseko Unibertsitatera ikasteko. Han fisika, kimika eta matematikak ikasi zituen. Pariseko Unibertsitatearen web-orria: https://www.sorbonne-universite.fr/en/Université/about-us
-
Bere promzioan, maila altuarekin graduatu zen. -
Pierre Curie-kin ezkondu zen ezkontza sinple batean eta erlijio-zeremonia gabe. -
1896an, bere tesia substantzia erradiaktiboen ikerketara bideratzea erabaki zuen, bere senarraren laguntzarekin.
Elkarrekin aurkitu zituzten uranioa baino erradioaktiboagoak ziren elementu berriak: polonioa eta erradioa. Aurkikuntzaren detaileak: https://www.nationalgeographic.com.es/ciencia/polonio-y-radio-dos-elementos-radiactivos-mortales-y-muy-utiles_16174 -
Pierre eta Marie-ren alaba jaio zen, etorkizunean fisika, kimika, politika, aktibista antifaxista eta feminista frantsesa bihurtuko zena. Informazio gehiago Ireneri buruz: https://www.biografiasyvidas.com/biografia/j/joliot_curie_irene.htm -
1898ko uztailean, Pierre eta Marie artikulu bat argitaratu zuen, Poloniaren omenez «Polonio» deitu zioten elementu bat iragartzeko. -
1898ko abenduaren 26an, Curiek bigarren elementu baten existentzia iragarri zuten, "Radio" deitu ziotena, latinez, tximista (rayo) esan nahi duena. -
1900an, Marie Curie bihurtu zen Goi Eskola Normaleko katedradun izendatu zuten lehen emakumean. -
Sari hau irabazi zuen lehen emakumea izan zen. -
1904ko abenduan, Marie Curie-ren bigarren alaba, Ève, jaio zen, ziurrenik erradioaktibitateak eragindako abortua jasan ondoren. -
1906an, zoritxarrez, zaldi-gurdi batek Pierre hil zuen. Horrek eragin handia izan zuen Marie-ren bizitzan. -
Laborategi berria eta hobea sortu zuen, bertan lan ahal egiteko. Erradioterapia minbiziaren aurkako tratamendua izan zitekeela aurkitu zuen. Hori bere aurkikuntzak ezagunak egin zituen.
-
1911an kimikaren nobel saria jaso zuen, kimikaren aurrerapenean egindako lanagatik. Bideo hau Marie Curie-ren filma batekoa da eta erakuzten du nola izan zen sariaren irabazketa+zeremonia (lehen 3 min): https://youtu.be/VLjjr7ghSvA -
Frantziako Gurutze Gorriko Erradiologia Zerbitzuko zuzendari bihurtu zen. Link honetan Marie-ren laborategiaren buruzko info gehiago dago: https://es.wikipedia.org/wiki/Museo_Curie -
Gidabaimena lortu zuen gatazkan zuzenean laguntzeko: zauriak sendatzeko erradiologia aplikatzen. Artikuku honetan Marie-ren aportazio guztia azaltzen da: https://www.ngenespanol.com/el-mundo/labor-marie-curie-primera-guerra-mundial/ -
1921ean, Estatu Batuetako presidenteak hartu zuen Marie etxe zurian, eta sinbolikoki eman zion Ipar Amerikan bildutako erradio-gramo bat. -
Marie Curie 1934ko uztailaren 4an hil zen Frantzian, ziurrenik erradiazioarekiko esposizio jarraituaren ondorioz. Bere gorputza eta koadernoa gordeta daude erradiazoren ondorioz, link honetan hobeto azaltzen da:
https://www.abc.es/historia/abci-letal-cuaderno-marie-curie-puede-matarte-mero-contacto-incluso-100-anos-despues-201704091801_noticia.html?ref=https%3A%2F%2Fwww.google.es%2F Marie utzi duen ondarea: https://blog.vicensvives.com/marie-curie-una-heroina-para-saber-mas/